Τόσο οι νέοι αλλά και οι επαγγελματίες δεν τηρούν τα όρια ταχύτητας, ενώ δεν τους αποθαρρύνουν ούτε τα πρόστιμα.
Οκτώ στους δέκα νεαρούς οδηγούς παραβιάζουν το όριο ταχύτητας των 120 χλμ./ώρα στους αυτοκινητόδρομους, ενώ οι μισοί ξεπερνούν τακτικά τα 140 χλμ./ώρα. Τα όρια ταχύτητας είναι… συμβολικά για το 80% των οδηγών φορτηγών με ρυμουλκό και περίπου τους μισούς οδηγούς Ι.Χ. και φορτηγών.
Τροχαία ατυχήματα ή επιβληθέντα πρόστιμα δεν φαίνεται να αποθαρρύνουν, καθώς οι περισσότεροι οδηγοί είτε νιώθουν ασφαλείς με ταχύτητες μεγαλύτερες από τα όρια ή κρίνουν ότι μπορούν… να αποφασίζουν μόνοι τους.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής του ΕΜΠ για λογαριασμό του ΥΠΕΧΩΔΕ σε πέντε σταθμούς διοδίων της εθνικής οδού Πατρών – Αθήνας – Θεσσαλονίκης, με τη συμμετοχή περίπου 500 οδηγών Ι.Χ., φορτηγών και φορτηγών με ρυμουλκούμενο όχημα. Οπως αποδεικνύεται, περισσότεροι από τους μισούς οδηγούς, ανεξαρτήτως οχήματος, παραβιάζουν τα όρια ταχύτητας: το ποσοστό ανεβαίνει στο 82% για τους οδηγούς φορτηγών με ρυμούλκα (όριο τα 70 χλμ./ώρα), ενώ κυμαίνεται στο 56% για τους οδηγούς Ι.Χ. (όριο τα 120 χλμ./ώρα) και στο 42% των οδηγών φορτηγών (όριο τα 80 χλμ./ώρα). Η μέση ταχύτητα οδήγησης ενός επιβατικού οχήματος είναι 131 χλμ./ώρα, ενός φορτηγού τα 84 χλμ./ώρα και ενός φορτηγού με ρυμούλκα τα 80 χλμ./ώρα.
Οπως φαίνεται καθαρά στην έρευνα, οι νεαροί οδηγοί (18–24 ετών) στην πλειονότητά τους οδηγούν επικίνδυνα. Το 78% των νέων οδηγών Ι.Χ. υπερβαίνει τα 120 χλμ./ώρα, ενώ το 41% υπερβαίνει τα 140 χλμ./ώρα Αντίθετα, στα φορτηγά οι νέοι οδηγοί είναι και πιο συνετοί: κατά μέσον όρο υπερβαίνουν μόλις κατά 1 χλμ./ώρα το όριο ταχύτητας και οδηγούν πιο αργά από όλους τους μεγαλύτερους. Στον αντίποδα, βέβαια, βρίσκονται οι οδηγοί Ι.Χ. άνω των 65 ετών (7% του δείγματος), οι μόνοι που ταξιδεύουν με ταχύτητα χαμηλότερη του ορίου (συγκεκριμένα 110 χλμ./ώρα).
Κλήσεις και ατυχήματα
Ενα από τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας είναι πως οι «κλήσεις» και τα πρόστιμα δεν φαίνεται να λειτουργούν αποτρεπτικά. Η μέση ταχύτητα όσων γιωταχήδων έχουν λάβει πρόστιμο εξακολουθεί να είναι περίπου η ίδια με όσους δεν έχουν λάβει ποτέ (139 χλμ./ώρα και 128 χλμ./ώρα αντίστοιχα), ενώ ανάλογα λειτουργούν και οι «φορτηγατζήδες». Σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας, «κύρια αιτία ειναι πιθανότατα η αποσπασματική αστυνόμευση». Κατά συνέπεια οι οδηγοί που έχουν λάβει κλήση κρίνουν ότι «η πιθανότητα να τους ξανασυμβεί είναι πολύ μικρή».
Αντίστοιχα, ο Ελληνας οδηγός δεν φαίνεται να επηρεάζεται από κάποιο τροχαίο δυστύχημα που του συνέβη στο παρελθόν. Οπως σημειώνει η έρευνα, όσοι οδηγοί Ι.Χ. έχουν εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα τα τελευταία πέντε χρόνια οδηγούν κατά δήλωσή τους το ίδιο γρήγορα (Μ.Ο. 131,8 χλμ./ώρα) με όσους δεν έχουν (Μ.Ο. 131,1 χλμ./ώρα). Η διαφορά ταχύτητας είναι αμελητέα και στα φορτηγά: όσοι είχαν ατύχημα την ίδια περίοδο οδηγούν κατά 6 χλμ./ώρα ταχύτερα από όσους δεν είχαν.
Οσον αφορά τις αιτίες υπέρβασης των ορίων ταχύτητας; Το 43% των οδηγών Ι.Χ. απαντά ότι «βιάζεται», ενώ το 31% των οδηγών επειδή πιστεύει ότι οδηγεί με την ίδια ασφάλεια. Μικρό ποσοστό, περίπου το 5% των οδηγών Ι.Χ., δήλωσε πως υπερβαίνει το όριο ταχύτητας από ανία ή πλήξη, ή για να διασκεδάσει. Η μέση ταχύτητα όσων έδωσαν αυτή την απάντηση είναι 150 χλμ./ώρα. Επίσης, το 65% των οδηγών Ι.Χ. θεωρεί ότι το όριο των 120 χλμ./ώρα στους αυτοκινητόδρομους είναι χαμηλό και θα έπρεπε να αυξηθεί. Μάλιστα, το 25% των οδηγών Ι.Χ., το 23% των οδηγών φορτηγών και το 26% των οδηγών φορτηγών με ρυμούλκα θεωρούν ότι τα όρια ταχύτητας είναι ανακριβή και μπορούν να κρίνουν μόνοι τους αν θα οδηγούν αργά ή γρήγορα.
Διετή διπλώματα στους 20άρηδες
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μια αύξηση της τάξης των 10 χλμ./ώρα είναι επιβεβλημένη. «Υποστηρίζουμε την αύξηση του ορίου από τα 120 στα 130 χλμ./ώρα, με ταυτόχρονη θέσπιση ανώτατου ορίου υπό βροχή στα 110 χλμ./ώρα», εξηγεί στην «Κ» ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής του ΕΜΠ κ. Βασ. Ψαριανός. «Τα σημερινά ανώτατα όρια ταχύτητας είναι αναξιόπιστα και δεν πείθουν τους οδηγούς για τη χρησιμότητά τους. Μια αύξηση 10 χλμ./ώρα δεν μειώνει τα επίπεδα ασφαλείας και αντίθετα ελαττώνει την οδική παραβατικότητα. Το μέτρο αυτό πρέπει να συνδυαστεί με καλύτερη αστυνόμευση, ώστε να υπάρχει πιο πυκνή βεβαίωση της παραβατικότητας».
Σχετικά με τους νέους οδηγούς (έως 26 ετών), προτείνεται η θέσπιση άδειας περιορισμένης ισχύος. «Η άδεια θα έχει διετή διάρκεια και μηδενική ανεκτικότητα σε παραβάσεις που σχετίζονται με την οδική ασφάλεια. Αν κατά τη διάρκεια της διετίας ο οδηγός π.χ. παραβιάσει σηματοδότη, θα χάνει την άδεια και θα πρέπει να ξεκινήσει ολόκληρη τη διαδικασία από την αρχή».
Πηγή: Καθημερινή, 8/10
