
Χωρίς να σημαίνει ότι και παλαιότερα δεν υπήρχαν κάποια «δίσεκτα» χρόνια σε ό,τι αφορά τον αριθμό των σπουδαστών που είχαν εισαχθεί στις ΑΕΝ (π.χ. το 2001 ήταν μόλις 786, ενώ την επόμενη χρόνια έγιναν δεκτοί 1.831) η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία και το μέλλον της ναυτικής εκπαίδευσης.
Η ύπαρξη πολλών και καλά εκπαιδευμένων πλοιάρχων και μηχανικών είναι βασική προϋπόθεση της μελλοντικής ύπαρξης της ελληνόκτητης ναυτιλίας, καθώς εξασφαλίζει τη συνέχιση της τεχνογνωσίας. Επίσης η μη ύπαρξη αρκετών και ικανών αξιωματικών εμπορικού ναυτικού αναιρεί και την προοπτική ενίσχυσης του ελληνικού νηολογίου.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τη φετινή χρονιά σοβαρότερο πρόβλημα διαπιστώνεται στις περιφερειακές ΑΕΝ στις οποίες εισάγονται πολύ λιγότεροι σπουδαστές. Οι πρώτες εκτιμήσεις σε ότι αφορά την φετινή χρονιά αναφέρουν ότι το νέο σύστημα εισαγωγής στις Ανώτατες Σχολές που προβλέπει ως «βάση το 10» έπαιξε ως ένα βαθμό το ρόλο του.
Από την άλλη όμως το σύστημα θα πρέπει να εξασφαλίζει τη δυνατότητα, σε όποιον το επιθυμεί διακαώς, να μπορεί να εισαχθεί στις σχολές ανεξαρτήτως ίσως του βαθμού καθώς η αγάπη για το συγκεκριμένο επάγγελμα είναι μία από τις βασικές προϋποθέσεις επιτυχούς καριέρας. Οι Έλληνες εφοπλιστές δεν ζητούν την κατάργηση του συστήματος αυτού σε ό,τι αφορά τις ΑΕΝ. Άλλωστε είναι οι πρώτοι που έχουν επισημάνει ότι θέλουν στις σχολές μαθητές υψηλού επιπέδου, και θεωρούν ως αρνητικό στοιχείο το γεγονός ότι οι ΑΕΝ είναι τελευταίες στις προτιμήσεις των μαθητών
Το σύστημα κάπου πάσχει διαπιστώνει ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος και υποστηρίζει ότι ο νέος που αγαπά τη θάλασσα και θέλει να γίνει αξιωματικός του εμπορικού ναυτικού δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζει προβλήματα στην πρόσβασή του στις σχολές. Η πολιτεία, συμπληρώνει θα πρέπει να δει πολύ προσεκτικά το μέλλον της ναυτικής εκπαίδευσης, η οποία είναι συνυφασμένη με το μέλλον της ελληνικής ναυτιλίας.
Οι Έλληνες εφοπλιστές πρώτοι στις ναυπηγήσεις σε σύγχρονα πλοία τα τελευταία χρόνια θεωρούν τους Έλληνες πλοιάρχους και μηχανικούς ως κατά τεκμήριο τους καλύτερους. Μόνο σε αυτούς μπορούν να εμπιστευθούν πλοία αξίας 100 εκατ. ευρώ και 250 εκατ. ευρώ τονίζουν ναυτιλιακού κύκλοι.
Για το λόγο αυτό τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης και αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης υπέρ της προσέλκυσης των καλύτερων στις Ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού. Ωστόσο την ίδια στιγμή διαπιστώνουν ότι οι σχολές μαραζώνουν, το επίπεδο σπουδών δεν αναβαθμίζεται, οι καθηγητές δεν επαρκούν κ.λπ.
Στην ανάγκη ενίσχυσης της ναυτικής εκπαίδευσης αναφέρθηκε πρόσφατα και ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Νίκος Ευθυμίου, σημειώνοντας ότι «η συνέχιση της ναυτικής τεχνογνωσίας, μέσω δημιουργίας ικανών αξιωματικών πρέπει να είναι στόχος κάθε ναυτιλιακού κράτους που επιθυμεί να διατηρήσει την ισχύ του στο διεθνές σύστημα των θαλασσίων μεταφορών». Είναι αναγκαίο, κατέληξε ο κ. Ευθυμίου, να ληφθούν άμεσα μέτρα για την αλλαγή του αρνητικού κλίματος, τόσο μέσω κινήτρων προκειμένου περισσότεροι νέοι να επιλέγουν τη ναυτική σταδιοδρομία, ιδιαιτέρως προσοδοφόρα άλλωστε, όσο και με τη βελτίωση του συστήματος ναυτικής εκπαίδευσης. Σε κάθε περίπτωση αναγκαία είναι και η λήψη μέτρων που θα συμβάλουν στην οφειλόμενη κοινωνική καταξίωση του ναυτικού επαγγέλματος και στην αναγνώριση της προσφοράς του, από την ευρύτερη κοινή γνώμη, τόνισε ο κ. Ευθυμίου.
Ναυτιλιακοί κύκλοι τόνιζαν στη «Ν» ότι τα δύο συναρμόδια υπουργεία Παιδείας και Εμπορικής Ναυτιλίας είναι αναγκαίο να αντιμετωπίσουν με περισσότερη σοβαρότητα το όλο θέμα που αφορά κυρίως στα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν ώστε να ενημερωθούν οι νέοι και οι νέες για τα θετικά του ναυτικού επαγγέλματος. «Δεν αρκεί μία φορά το χρόνο η διανομή κάποιων φυλλαδίων στα σχολεία, τα οποία εκδόθηκαν μάλιστα από το ΝΕΕ Η ενημέρωση πρέπει να είναι συνεχής και σε βάθος», τονίζουν.
Το ΝΕΕ διαπιστώνοντας την ανάγκη ενημέρωσης των νέων για τις προοπτικές του ναυτικού επαγγέλματος αλλά και το ρόλο της ελληνικής ναυτιλίας στη σύγχρονη εθνική οικονομία, προχώρησε στη θέσπιση του μέτρου του εορτασμού της Ημέρας του Εμπορικού ναυτικού η οποία θα γίνεται κάθε χρόνο στις αρχές Απριλίου. Ωστόσο αυτό δεν φθάνει. Όπως εκτιμάται απαιτείται μία συνεχής προσπάθεια ενημέρωσης των νέων για τις ευοίωνες επαγγελματικές προοπτικές που διανοίγονται στη θάλασσα.
Χαρακτηριστικό είναι από την άποψη αυτή το τι επισημαίνει το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο υπόμνημα του προς το Εθνικό Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας για την προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα.
«Η προσέλκυση νέων και ή αναβάθμιση των σχολών για να δημιουργηθούν ικανοί πλοίαρχοι/μηχανικοί χειριστές των πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας είναι πολύ βασικό, σημειώνει το ΝΕΕ. Ατυχώς ή μέχρι τούδε προσπάθειες της κυβέρνησης για την προσέλκυση και την αναβάθμιση των σχολών δεν έχουν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ως σήμερα οι Ακαδημίες Εμπορικού (ΑΕΝ) είναι τελευταίες στην προτίμηση των νέων και δεν προσελκύουν τους καλύτερους παρ’ όλο πού οι μισθοί στη ναυτιλία είναι σημαντικά υψηλότεροι των μισθών στη στεριά.