Αρχική Ομογένεια Ομογένεια: Θεόδωρος – Δωρόθεος, ο πρώτος Έλληνας στην Αμερική

Ομογένεια: Θεόδωρος – Δωρόθεος, ο πρώτος Έλληνας στην Αμερική

109

Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του Θεόδωρου ή Δωρόθεου, του πρώτου Έλληνα που πήγε στην Αμερική τον Απρίλιο του 1528, θα γίνουν στην Τάμπα με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας της Φλώριδα το διήμερο 8 και 9 Ιανουαρίου. Η ομοσπονδία ήταν αυτή άλλωστε που διεξήγαγε την έρευνα για την τεκμηρίωση πληροφοριών που είχε για τον πρώτο Έλληνα που πήγε στην Αμερική.

Όπως λέει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μιχάλης Σέρβος «μέχρι η επιστήμη να απαντήσει το εάν τελικώς ο Κολόμβος ήταν Ελληνικής καταγωγής, όπως υποστηρίζουν αρκετοί, θα θεωρούμε ως τον πρώτο Έλληνα που ήρθε στην Αμερική το 1528 τον Θεόδωρο».

· Ιστορικά στοιχεία

Σύμφωνα με Ισπανικά κείμενα  του 16ου αιώνα, στις 17 Ιουνίου του 1527 έφυγε από το λιμάνι του Σαν Λουκάρ ντε Μπαρεμέδα της Ισπανίας ο Αδελαντάδος Ντον Παμφίλιο ντε Ναρβέθ, στον οποίο είχε αναθέσει ο βασιλιάς της Ισπανίας να κατακτήσει και διοικήσει της επαρχίες μεταξύ του ποταμού Πάλμας, στη δυτική πλευρά του κόλπου του Μεξικού και του ακρωτηρίου της Φλώριδας.

Η αποστολή έφθασε στο Σάντο Ντομίνιγκο τον Σεπτέμβριο του 1527 και στις 14 Απριλίου 1528 στις ακτές της δυτικής Φλώριδας, κάπου κοντά στη σημερινή Τάμπα ή στο Κλήαργουώτερ. Το ταξίδι διήρκεσε μέχρι τον Ιούνιο του 1537, όπου και οι θαλασσοπόροι επέστρεψαν στην Ισπανία, αφού πέρασαν το 1535 από την Καλιφόρνια. Το χρονικό της έγραψε ο ταμίας της Αlvar Nuzez Cabeza de Vaca, ( ο αγελαδοκέφαλος, δηλαδή) Ισπανός ευγενής που το όνομά του είναι στενά συνδεδεμένο με την ιστορία της Νοτίου Αμερικής κυρίως. Αγγλικές μεταφράσεις του χρονικού αυτού υπάρχουν αρκετές, η καλύτερη όμως από όλες θεωρείται του Buckingham Smith, που περιέχει και πολλά σχόλια για την ιστορία της εποχής. 

Σύμφωνα με το χρονικό αυτό του Αλβάρ Νούνιεθ Καμπέθα ντε Βάσκα, οι Ισπανοί είχαν μαζί τους και έναν Έλληνα ναυτικό, που ονομαζόταν Θεόδωρος ή Δωρόθεος και φαίνεται ότι ήταν άνθρωπος με θάρρος και πρωτοβουλία. Οταν τον Σεπτέμβριο του 1528 τα πλοία τους κομματιάστηκαν ύστερα από μιά δυνατή φουρτούνα και υπήρχε ανάγκη να φτιάξουν καινούργια σκάφη, ο Θόδωρος, όπως λέγει το χρονικό, κατράμωσε τα σκάφη που ναυπήγησαν εκεί με ρετσίνι των πεύκων.

Περί τα τέλη Οκτωβρίου 1528, η αποστολή έφθασε σ΄ ενα όρμο, ο οποίος κατά τον Buckingham Smith, ήταν κοντά στη σημερινή Πενσακόλλα της Φλώριδας. Μία σχεδία με Ινδιάνους πλησίασε τα πλοία του Ναρβαέθ, που είχε μεγάλη ανάγκη από πόσιμο νερό. Οι Ινδιάνοι δέχτηκαν να φέρουν νερό και ζήτησαν δοχεία για το σκοπό αυτό. Τότε ο Θεόδωρος προθυμοποιήθηκε να βγει μαζί τους στη ξηρά με τους Ινδιάνους για να φέρει μαζί τους το νερό. Ο Ναρβαέθ και οι άλλοι Ισπανοί που δεν είχαν εμπιστοσύνη στους Ινδιάνους προσπάθησαν να τον αποτρέψουν, αλλά ο Έλληνας ήταν αμετάπειστος. Οι ιθαγενείς άφησαν δύο από τους δικούς τους σαν όμηρους. Το βράδυ, γύρισαν οι Ινδιάνοι στα πλοία του Ναρβάεθ, χωρίς να φέρουν όμως νερό και χωρίς τον Θεόδωρο. 

Όταν τον Οκτώβριο του 1540, η αποστολή του Ντε Σότο έφθασε σ΄ ένα σημείο που λέγεται  Mauvilla και φαίνεται ότι είναι κοντά στο σημερινό Mobile της Αλαμπάμας οι Ισπανοί έμαθαν ότι ένας χριστιανός που ονομαζόταν Θεόδωρος, είχε μείνει εκεί με τους Ινδιάνους από την εποχή του Νάρβαεθ.

Ο ιστορικός και τοπογράφος Lowery, στο βιβλίο του Spanish Settlements, θεωρεί ότι η Μαουβίλλα της εποχής του Ντε Σότο είναι πράγματι το Μπόμπιλ. Στο χρονικό της αποστολής του Ντε Σότο, που έγραψε ο Hernandez de Biedma και το μετέφρασε στ΄ αγγλικά ο ίδιος Buckingham Smith, που είχε μεταφράσει και το χρονικό της αποστολής του Ναρβαέθ, διαβάζουμε ότι οι ιθαγενείς έδειξαν στους Ισπανούς ένα εγχειρίδιο που ανήκε στον Θεόδωρο.

Εξ άλλου, στο χρονικό της ίδιας αποστολής, που γράφηκε από τον Conzalo Fernandez de Oniedo y Valdez, επί τη βάσει του ημερολογίου του ιδιαίτερου γραμματέα του Ντε Σότο, Rodrigo de Ranjel, αναγράφεται ότι όταν στις 13 Οκτωβρίου 1540 ο Ντε Σότο και οι άνδρες του πέρασαν από το χωριό Piachi, που ήταν κοντά σ΄ ένα ποταμό, τους είπαν ότι οι Ινδοί είχαν σκοτώσει τον Θεόδωρο και έναν μαύρο που είχαν έλθει με τα πλοία του Ναρβαέθ. Τα χρονικά αυτά δεν καθορίζουν πότε ακριβώς σκότωσαν οι Ινδιάνοι τον Θεόδωρο, αν δηλαδή τον δολοφόνησαν όταν βγήκε για νερό τον Οκτώβριο του 1528, ή αργότερα. Το γεγονός όμως είναι ότι ο Θεόδωρος πάντοτε αναφέρεται στα Ισπανικά κείμενα ως Έλληνας, και έτσι μπορεί να λεχθεί χωρίς αντιγνωμία ότι αυτός ήταν ο πρώτος Έλληνας που πήγε στην Αμερική μετά την ανακάλυψη της. 


Πηγή: ΜΠΕ

Διαφήμιση