Χίλιες καλές προβλέψεις να κάνουμε σε μία αν δεν πέσουμε μέσα… σχολίασε χαριτολογώντας ο πρόεδρος των μετεωρολόγων Νίκος Καραταράκης που μίλησε το Σάββατο στο Ομήρειο, καλεσμένος του παραρτήματος της ελληνικής μαθηματικής εταιρίας, για την μετεωρολογία και την πρόγνωση στην σύγχρονη εποχή. Ο κ. Καραταράκης μίλησε στο chiosnews.com
Ποιά η διαδικασία της πρόγνωσης του καιρού;
Υπάρχουν οι διαφορικές εξισώσεις που περιγράφουν την κίνηση στην ατμόσφαιρα κι περιγραφουν τις διάφορες μετεωρολογικές παραμέτρους την θερμοκρασία την υγρασία την πίεση, τον άνεμο στα διάφορα σημεία του χώρου και σε εξάρτηση απο το χρόνο. Αυτες οι εξισώσεις γράφονται υπό τη μορφή προγραμμάτων που είναι τα μοντέλα. Αυτά « τρέχουν », και μας δίνουν διάφορες τιμές που αναπαριστώνται στους μετεωρολικούς χάρτες. Η εμπειρία του μετεωρολόγου είναι πολύ σημαντική για να δώσει την πρόγνωση. Παλιότερα οι χάρτες γίνονταν με το χέρι η δυσκολία ήταν μεγαλύτερη κι οι προγνώσεις δεν είχαν βάθος χρόνου. Τώρα έχουμε χάρτες με διαθέσιμα στοιχεία μέχρι και 10 ημέρες όχι παραπάνω. Επειδή όμως η αξιοπιστία μειώνεται στην πρόβλεψη την μακροχρόνια, δίνουμε στο κοινό προγνώσεις μέχρι και 6 ημέρες.
Η χρήση των μαθηματικών μοντέλων και των αξιόπιστων μετεωρολογικών παρατηρήσεων που μπαίνουν ως αρχικές τιμές σε ένα μοντέλο οδηγεί στην πετυχημένη πρόγνωση. Οι εσφαλμένες παρατηρήσεις ή αυτές που δεν καλύπτουν αντιπροσωπευτικά κάποια περιοχή αποτελούν δυσκολία στο να δοθούν αξιόπιστα μετεωρολογικά δεδομένα;
Το γεγονός των αποτυχημένων προβλέψεων μπορει να οφείλεται είτε σε αυτό το λόγο είτε στο ότι επειδή χρησιμοποιούνται διαφορετικά μοντέλα ταυτόχρονα δίνουν διαφορετική εικόνα για ένα βαρομετρικό σύστημα και τότε ο μετεωρολόγος είναι σε δύσκολη θέση και θα πρέπει να εκτιμήσει ποιό απο τα μοντέλα θα λάβει υπόψιν του. Ενας άλλος παράγοντας για εσφαλμένες προβλέψεις είναι η εκτίμηση ότι ένα βαρομετρικό σύστημα που επηρέασε μια περιοχή θα κινηθεί γρήγορα ενώ αυτό στην πράξη κινείται πιο αργά οπότε η βελτίωση που εμείς είπαμε ότι θα συμβει συμβαίνει λίγο αργότερα.
Ισχύει ότι έχομε την εμφάνιση έντονων καιρικων φαινομένων; Και ο καιρός πως επηρεάζετα απο τον άνθρωπο, για παράδειγμα απο τον πρόσφατο πόλεμο στο Ιράκ;
Η φετεινή υγρή περίοδος σχεδόν σε όλη την Ελλάδα ήταν πολλαπλάσια αλλά είναι παρακινδυνευμένο να συνδέσει κανείς ένα ακραίο γεγονός που συνέβει φέτος ή πέρσι, με την κλιματική αλλαγή. Το κλίμα βέβαια δεν ήταν ποτέ στατικό αφού υπάρχει η φυσική μεταβλητότητα. Διεθνώς η επιστημονική κοινότητα έχει κάνει μια εκτίμηση ότι τον 20ο αιώνα και ιδιαίτερα τς τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μια αυξημένη συχνότητα της εμφάνισης των ακραίων καιρικών φαινομένων, τα οποία μπορεί κανεις να τα συνδέσει με την κλιματική αλλαγή και το φαινόμενο του θερμοκηπίου (αύξηση αερίων του θερμοκηπίου ). Από το 1970 και μετά έχομε μια αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 0,4 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή και στους ανθρωπογενείς παράγοντες. Οσον αφορά τις συνέπειες του πολέμου, υπάρχει ενα μεγάλο νέφος πάνω απο τη Βαγδάτη. Αυτά τα αέρια διαχέονται αφού υπάρχει μια παγκόσμια κυκλοφορία κι έτσι αυτοί οι ρύποι θα διαχυθούν σε όλη την περιοχή. Εξαρτάται βέβαια τι είναι αυτοί οι ρύποι. Μπορεί να επηρεάσουν τοπικά τον καιρό στην περιοχή, απο κει και πέρα αυτά θα μπουν στη γενικότερη κυκλοφορία, θα διαχυθούν και κανείς δεν ξέρει πώς η συγκέντρωση των αεριών και των ρύπων στη Βαγδάτη πως θα επηρεάσουν άλλες περιοχές .
Ικανοποιημένος απο τη στελέχωση και το επίπεδο της ΕΜΥ;
Η ΕΜΥ κάνει βήματα εκσυγχρονισμού και απο πλευράς μηχανημάτων και με καλύτερα υπολογιστικά συστήματα. Υστερεί όμως σε προσωπικό. Είμαστε γύρω στους 55 μετεωρολόγους για τα πάντα. Χρειάζεται εξειδίκευση αφού υπάρχουν πολλοί τομείς που θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε π.χ υδρογεωλόγους, αγρομετεωρολόγους, βιομετεωρολόγους. Δεν είμαι ικανοποιημένος σε σχέση με την μετεωρολογία στην υπόλοιπη Ευρωπαική Ένωση. Στη χώρα μας πρέπει να υπάρξει καινούργιο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να έχει αυτονομία η Μετεωρολογική Υπηρεσία, να μπορεί να αναπτυχθεί αυτόνομα και να μην υπάγεται στο Γενικό Επιτελειο Αεροπορίας που υπάγεται σήμερα. Η κατάσταση θα βελτιωθεί αν γίνει καλύτερη οργάνωση κι αν έχομε περισσότερο και εξειδικευμένο προσωπικό.
