Τα νέα ειδικά Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν το χαρακτηρισμό οικισμών ως παραδοσιακών και την θέσπιση ειδικών μορφολογικών όρων δόμησης, παρουσίασε ο Υπουργός Αιγαίου Νίκος Σηφουνάκης (Δευτέρα 5 Μαίου) κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου.
Τα Προεδρικά αυτά διατάγματα έχουν ήδη συνταχθεί και βρίσκονται στη Προεδρία της Δημοκρατίας για τελική υπογραφή, στο Συμβούλιο Επικρατείας για επεξεργασία ή στους οικείους Δήμους για γνωμοδότηση. Αν και δεν αφορούν τα συγκεκριμένα τη Χίο έχει ενδιαφέρον να δούμε τις βασικές τους αρχές. Συγκεκριμένα τα Διατάγματα αφορούν :
* ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ – Νομός Δωδεκανήσου
Χώρα Αστυπάλαιας και Λιβάδι
* ΚΑΡΠΑΘΟΣ – Νομός Δωδεκανήσου
Μεσοχώρι, Λευκός, Φοινίκι, Τρίστομο, Αυλώνα
* Μεγίστη (Καστελόριζο) του Νομού Δωδεκανήσου
* ΑΜΟΡΓΟΣ – Νομός Κυκλάδων
Πέρα Ραχίδι, Κατάπολα, Ξυλοκερατίδι, Θολάρια, Αιγιάλη, Ποταμός, Αμοργός Στρούμπος * ΑΝΑΦΗ – Χώρα Ανάφης του Νομού Κυκλάδων.
* ΛΕΣΒΟΣ – Αγιάσος
* ΛΕΣΒΟΣ – Ασώματος του Δήμου Ευεργέτουλας
* ΛΕΣΒΟΣ – Πληγώνι, Ταξιάρχες, Αγ. Μαρίνα, Μόρια, Παναγιούδα, Αφάλωνας και Πάμφιλα του Δήμου Μυτιλήνης
* ΣΑΜΟΣ – Βουρλιώτες, Παλιό Καρλόβασι, Παλιό Βαθύ, Σταυρινίδες Πύργος, Παγώνδας, Μαυραντζαίοι, Νεοχώρι, Κουμέικα, Σκουρέικα, Λέκα, Μαραθόκαμπος, Κοκκάρι.
* ΙΚΑΡΙΑ – Ακαμάτρα του Δήμου Ευδήλου, Λαγκάδα, Πέζι του Δήμου Ραχών.
Οι βασικές αρχές των παραπάνω Προεδρικών Διαταγμάτων είναι:
1. 1. Η μέγιστη προσαρμογή των νέων κατασκευών στην κλίμακα και το ανάγλυφο του οικιστικού τοπίου, η διατήρηση του παραδοσιακού πολεοδομικού ιστού και η διαφύλαξη βασικών σημείων θέας των κοινόχρηστων χώρων
2. 2. Η αποκατάσταση και ανάδειξη στοιχείων που συντηρούν τη μνήμη και συνθέτουν την εικόνα του οικιστικού συνόλου ή του φυσικού τοπίου (παλαιά εργοστάσια, καλντερίμια, αναβαθμοί, μάντρες).
3. 3. Η εξειδίκευση των όρων δόμησης ανά νησί ή ομάδα οικισμών, με γνώμονα τα ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία που συνθέτουν την τοπική αρχιτεκτονική τους φυσιογνωμία και εξασφαλίζουν την αναγνωρισιμότητά τους.
Η αρχή αυτή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων διατάξεις που αφορούν:
· Τον προσδιορισμό της ογκοπλαστικής μορφής των νέων κτηρίων
· Τον προσδιορισμό του τρόπου στέγασης.
· Τον καθορισμό των επιτρεπόμενων χρωμάτων που επικρατούν σε κάθε οικισμό.
· Τον εντοπισμό των περιπτώσεων στις οποίες επιτρέπεται η κατασκευή εξωστών και τον καθορισμό των διαστάσεων και του τρόπου κατασκευής τους.
· Τη διατύπωση κανόνων για τη θέση, τις αναλογίες και διαστάσεις των εξωτερικών ανοιγμάτων και τη μορφή των κουφωμάτων, ώστε να ακολουθούν τα τοπικά πρότυπα.
4. 4. Τέλος, ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στη διατήρηση της τοπικής τεχνογνωσίας και την ορθή χρήση νέων υλικών, όπως είναι το οπλισμένο σκυρόδεμα και την ενσωμάτωση στο παραδοσιακό κέλυφος σύγχρονων εξοπλισμών, όπως είναι τα κλιματιστικά μηχανήματα, οι ηλιακοί συλλέκτες, οι επιγραφές κ.α.
