Στη μνήμη της Μαρίας Τουμαζάνη- παιδοχειρουργού, γράφει ο Παντιάς Ζαχαριάδης

Η Μαρία ήταν η μεγαλύτερη κόρη στην οικογένεια της, από μικρή ανέλαβε να μεγαλώσει τα μικρότερα αδέλφια της την Κατερίνα και τον Στέλιο, η άλλη της αδελφή η Δέσποινα ζούσε με τη θεία της στην πιο πάνω γειτονιά.

Το Μαράκι, όπως την φώναζαν έπλενε, σιδέρωνε, συγύριζε το σπίτι και μαγείρευε, ήταν ουσιαστικά η μάνα και η νοικοκυρά που κρατούσε το σπίτι όρθιο. Ήταν το μελετηρό κορίτσι στο σχολείο που ονειρευόταν να γίνει γιατρός. Να προσφέρει στην κοινωνία. Να προσφέρει στα αδέρφια της.
Μια μέρα μαζί με το Κατερινάκι πήγαν στο σπίτι της θείας και πήραν την άλλη αδελφή τους για να είναι όλοι μαζί μια οικογένεια.

Με το πέρασμα του χρόνου η Μαρία έδωσε εξετάσεις και πέτυχε στην ιατρική με υποτροφία. Μεγάλη υπόθεση για μια φτωχή οικογένεια.

Η ζωή κυλούσε και εκείνη σπούδαζε στηρίζοντας όσο μπορούσε και τα αδέρφια της.
Μετά ήρθε η ειδικότητα. Χειρουργός!
Δεν της έφτανε όμως. Ήθελε κάτι περισσότερο. Αφού έκανε το «αγροτικό» της στην Κόρινθο, έβαλε πλώρη για τα δύσκολα.

Βρεφοχειρουργός έλεγε και ξαναέλεγε και τα μάτια της έλαμπαν.

Αλλά πώς; Σε ποια ανδροκρατούμενη κοινωνία των γιατρών στην Ελλάδα;
Συνέχισε να είναι βοηθός διακεκριμένων καθηγητών για αρκετό χρονικό διάστημα ώσπου ρώτησε τη Δέσποινα πως είναι η ζωή στη Σουηδία που σπούδαζε κινηματογράφο.

Το επακόλουθο ήταν να κάνει αίτηση στο νοσοκομείο Καρολίνσκα και να τη δεχθούν πάλι με υποτροφία.

Μαθαίνει τα Σουηδικά ως πρώτη γλώσσα στη ζωή της σε χρόνο μηδέν και βρίσκεται στη παγωμένη Στοκχόλμη κάνοντας ακόμη ένα βήμα προς τη νεογνική – χειρουργική.

Η επιστροφή της στην Ελλάδα και η υποδοχή της δεν ήταν και η καλύτερη που μπορούσε να φανταστεί από το επαγγελματικό της περιβάλλον. Πολλοί συνάδελφοι την αποκαρδιώνανε λέγοντας της το κλασσικό «Βρε Μαράκι γυναίκα εσύ που πας με αυτή την ειδικότητα;».

Εκείνη δεν το έβαζε κάτω. Εντάχθηκε Στο ΠΙΚΠΑ ΠΕΝΤΕΛΗΣ μετά στο Αγλαΐα Κυριακού ως επιμελήτρια και μετά στο Αγία Σοφία.

Ο πόλεμος των ανδρών αδυσώπητος. Μέχρι που άλλαζαν τα προγραμματισμένα τραπέζια της με δήθεν «έκτακτα» και στη συνέχεια έπιαναν τους γονείς των παιδιών.

«Δεν λέμε πολύ καλή επιστήμων και διαβασμένη αλλά… γυναίκα. Το χειρουργικό τραπέζι θέλει σταθερό χέρι, υπονοώντας το δικό τους ανδρικό.

Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι αυτή την επιφυλακτικότητα τη συναντούσε αρκετές φορές και από τους γονείς των παιδιών. Η παιδεία της κοινωνίας μας ήταν τότε επιφυλακτική απέναντι στις γυναίκες χειρουργούς. Και η Μαρία είχε την ατυχία να είναι η πρώτη παιδοχειρουργός στην Ελλάδα!

Παρά τον πόλεμο δεν το βάζει κάτω και κερδίζει τη μάχη της αξιοπιστίας της. Όχι μόνο με τις εξαιρετικές επιδόσεις στο χειρουργικό τραπέζι σώζοντας ζωές παιδιών.

Έξω από κομματικές τοποθετήσεις η Μαρία παλεύει να δικαιωθεί και στο ΕΣΥ. Παρά την πληθώρα των προσόντων συνδικαλιστές της ΑΔΕΔΥ καταφέρνουν να υποσκελίσουν σε δύο περιπτώσεις την υποψηφιότητά της για την θέση Διευθύντριας Κλινικής στις κρίσεις του περίφημου ΣΚΕΙΟΠΝΙ (ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΙΑΤΡΩΝ ΕΣΥ).
Πεισμώνει, μια και δύο στον Σολωμό, τότε υπουργό Υγείας. Η απάντηση του ήταν αυτό που λέμε πολιτική. «Μαράκι μου έχεις απόλυτο δίκιο! Αλλά μου ζητάς να τα βάλω με τον τίγρη της ΑΔΕΔΥ».

Η Μαρία δεν το βάζει κάτω ώσπου δικαιώνεται και από διευθύνουσα κρίνεται μετά από λίγα χρόνια «ικανή» να αναλάβει τη θέση της Διευθύντριας της Παιδιατρικής του Αγ. Σόφια για να γνωρίσει έναν νέο πόλεμο μεταξύ των ανδρών διευθυντών από τις άλλες κλινικές στο ίδιο νοσοκομείο.

Η εδραίωση της ωστόσο δεν άργησε να έρθει καθώς σε κάθε πόλεμο εκείνη απαντούσε με την επιστημονική της αρτιότητα και τη δουλειά της στην κλινική.

Όταν συνταξιοδοτήθηκε ήθελε να πάει εθελόντρια στους “Γιατρούς χωρίς Σύνορα” όμως ήταν μεγάλη πια για «επικίνδυνες αποστολές».

Η θειά μου, Μαρία Τουμαζάνη, η νονά της κόρης μου και η μητέρα του ξαδέρφου μου, έκλεισε πριν λίγες ώρες τα μάτια της και ελπίζω να βρεθεί σε ένα καλύτερο κόσμο για τις γυναίκες από αυτόν που ή ίδια έζησε. Να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει Θεία !