Με το ερώτημα αν το Εφορευτικό Συμβούλιο της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Χίου «ΚΟΡΑΗΣ» μπορεί να συμβάλει στην αναβάθμισή της, ο Περιφερειακός Σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης Γιώργος Αμπαζής, κατέθεσε την ακόλουθη τοποθέτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου:
“Η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής» διαδραματίζει εδώ και αιώνες το δικό της πνευματικό ρόλο στη Χίο, την Ελλάδα αλλά και Παγκόσμια.
Η καθημερινή ζωντανή λειτουργία της, με τους δεκάδες επισκέπτες και αναγνώστες (Έλληνες και ξένους) δείγμα της διεθνούς αίγλης της αποτελεί τον αδιάψευστο μάρτυρα.
Σ’ αυτό το ταξίδι της πνευματικής λειτουργίας της έχει σημαντικά όπλα, που αποτελούν τη δύναμη της, ενδεικτικά αναφέρουμε:
• Τα βιβλία και τα χειρόγραφα του Αδαμάντιου Κοραή.
• Τη συλλογή του Φιλίππου Αργέντη, με τις σπάνιες και δυσεύρετες εκδόσεις, χάρτες, γκραβούρες και με όλα όσα έχουν γραφεί για τη Χίο από το 1500 ως το 1950.
• Το πλούσιο υλικό της προσωπικής βιβλιοθήκης του Γεωργίου Θεοτοκά.
• Το σπάνιο αντίτυπο της Νέας Χάρτας της Βλαχίας του Ρήγα Βελεστινλή (1797).
• Τις προσωπογραφίες, τα τοπία της Χίου και άλλα πολύτιμα κειμήλια.
• Τους ιστορικούς πίνακες που αναφέρονται στις Σφαγές της Χίου το 1822 (αντίγραφα έργων του Γάλλου ζωγράφου Ε. Delacroix και μια λιθογραφία του ίδιου), στα Ορλωφικά (1770).
• Τα προσωπικά αντικείμενα του βυζαντινολόγου καθηγητή και ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Αμάντου.
• Το σπουδαίο έργο, που συντάχθηκε από το επιστημονικό προσωπικό του Μεγάλου Ναπολέοντα κατά τα έτη 1809 – 1822. Είναι γνωστό ως «η Περιγραφή της Αιγύπτου» και ως «δώρο του Μεγάλου Ναπολέοντος» στον Αδαμάντιο Κοραή για τη συμμετοχή του στην μετάφραση των Γεωγραφικών του Στράβωνος.
• Το λιτό γραφείο του Χιώτη συγγραφέα και δημοτικιστή Γιάννη Ψυχάρη, με τον κονδυλοφόρο του και ένα ρολόι.
• Και δεν θα μπορούσε να μη γίνει αναφορά στην έκθεση «Μαρτυρίες» για τα 200 χρόνια από την καταστροφή της Χίου, με επιλεγμένα τεκμήρια από τις πρωτογενείς πηγές της(χειρόγραφα, χάρτες, ζωγραφικά έργα, εφημερίδες, μετάλλια, κειμήλια και βιβλία), τεκμήριο του μοναδικού πνευματικού πλούτου της.
• Τη Λαογραφική Συλλογή…
• Τη συλλογή των Ενδυμασιών της Χίου…
• Τη συλλογή Ξυλόγλυπτα…
• Τα Βιβλιοστάσια.
Η Βιβλιοθήκη «ΚΟΡΑΗΣ» πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αποτελεί την ιστορική, πολιτιστική και εθνική μας κληρονομιά, που τεκμηριώνει σημαντικές ιστορικές στιγμές της Χίου και της Ελλάδας.
Η τοπική κοινωνία, η εκπαιδευτική και σχολική κοινότητα, οι πολιτιστικοί, κοινωνικοί και πνευματικοί φορείς χρειάζεται να συνεργαστούν, να υποστηρίξουν και να απαιτήσουν από την Ελληνική κυβέρνηση την επίλυση τριών σημαντικών ζητημάτων:
Α’: Την οικονομική ενίσχυσή της.
Β’: Την κτηριακή αναβάθμιση και επέκτασή της.
Γ’: Την πρόσληψη επιστημονικού, διοικητικού και άλλου προσωπικού.
Η λύση αυτών των προβλημάτων θα ανοίξει το δρόμο, για να πάρει, τη θέση, που τις αρμόζει.
Η ελλιπής χρηματοδότηση από τον Κρατικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας, δυσχεραίνει το έργο της π.χ. της προστασίας των ανεκτίμητων κειμηλίων και συγγραμμάτων ή να δοθεί προοπτική σε ζητήματα τεχνολογικών και ηλεκτρονικών υποδομών κλπ.
Η έλλειψη κτηριακών υποδομών είναι το μεγάλο ζητούμενο.
Και εδώ έρχεται ο ρόλος του Εφορευτικού Συμβουλίου για να απαιτήσει από τους καθ’ ύλην αρμόδιους όσα η εκάστοτε διοίκηση έχει επισημάνει για την Βιβλιοθήκη «ΚΟΡΑΗΣ», αφού εκτιμήσει τον ρόλο της, στον πνευματικό αυτό χώρο.
Στην πολύχρονη παρουσία μου στη Βιβλιοθήκη, με την ιδιότητα του μελετητή–ερευνητή της τοπικής ιστορίας έχω καταλήξει σε τρία βασικά συμπεράσματα :
• Η Βιβλιοθήκη «ΚΟΡΑΗΣ» ουδέποτε κατανοήθηκε από τις εκάστοτε κυβερνήσεις ότι αποτελεί πνευματικό φάρο στις εσχατιές της Ελλάδας.
• Τα εκάστοτε Εφορευτικά Συμβούλια θα πρέπει να διεκδικούν συμβάλλοντας έτσι στη στρατηγική ανάπτυξης αυτού του πνευματικού ιδρύματος. Αυτό συνεπάγεται να συζητήσουν με τους φορείς του νησιού, ώστε να αναπτυχθεί μια ασπίδα προστασίας από την κρατική αδιαφορία, και ανάδειξης της σημαντικής πρωτογενούς ιστορίας που κρύβει στα σπλάχνα της.
• Τη σημαντική συνεισφορά των διευθυντών και εργαζομένων –εδώ και δεκαετίες–να κρατήσουν όρθια τη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «ΚΟΡΑΗΣ», σε μια εποχή πλήρους ηλεκτρονικής και τεχνικής ανάπτυξης, όπου καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες οι λιγοστοί/ες εργαζόμενοι/ες.
Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο …!!!
Η ευθύνη που βαραίνει όλους μας είναι μεγάλη είτε σιωπώντας είτε αδιαφορώντας είτε με απονενοημένες ενέργειες που ευτελίζουν το ίδρυμα, όπως: π.χ. «Η πώληση πήλινων αντικειμένων στην Απλωταριά» για την οικονομική ενίσχυσή της ή η ανακοίνωση που δόθηκε στα τοπικά ΜΜΕ ότι: «Διαθέτει δύο ακίνητα επί της οδού Πρωίου, μια διώροφη οικία γωνιακή και οικόπεδο… ( περιγραφή των ακινήτων ), τα οποία διατίθενται ξεχωριστά ή και μαζί -προτιμητέο- διότι είναι αλληλο-εφαπτόμενα. Το Εφορευτικό συμβούλιο με απόφασή του τα διαθέτει με μακροχρόνια μίσθωση ενοικίου, σε όποιον ενδιαφέρεται να τα καταστήσει λειτουργικά και κατάλληλα προς χρήση. (… Κατάθεση προσφορών, ημερομηνία….)». Εφημερίδα «Πολίτης» 12-4-2024.
Η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής» σε ρόλο επαίτη προκειμένου να υπάρξει και να διαδραματίσει τον ιστορικό της ρόλο…
Η κυβέρνηση της ΝΔ, φέρει σοβαρές ευθύνες για τη μη λύση των χρονιζόντων ζητημάτων, που υπάρχουν, αλλά και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου μαζί με το Δήμο Χίου, θα μπορούσαν στα πλαίσια προγραμματικών συμβάσεων, (έχουν πραγματοποιήσει αρκετές συμβάσεις με φορείς)να δώσουν λύσεις:
Α’: Στο κτηριακό ζήτημα:
• Να φτιαχτούν τα δύο ακίνητα της οδού Πρωΐου για χρήση της ίδιας της Βιβλιοθήκης, που τόσο τα έχει ανάγκη, και να δοθούν για την εγκατάσταση του τμήματος της Δανειστικής βιβλιοθήκης, που έχει χιλιάδες φίλους.
• Ή να αναπτυχθεί κάποια συλλογή όπως η «Λαογραφική» ή τα «Ξυλόγλυπτα» ή κάποια από τις τελευταίες δωρεές.
• Να δοθεί το «ΠΑΡΘΕΝΑΓΩΓΕΙΟ» που σήμερα στεγάζει δραστηριότητες του Τμήματος Ναυτιλίας, (μπορεί να στεγαστεί στο Μιχάλειο κτήριο) για την επέκταση των λειτουργιών της Βιβλιοθήκης.
Β΄: Στην υλικοτεχνική υποδομή:
• Να φτιαχτεί η υποδομή της ηλεκτρονικής λειτουργίας της.
• Να δρομολογηθεί η ηλεκτρονική μετατροπή των αρχείων της.
Γ’: Στο ανθρώπινο δυναμικό:
• Να προσληφθεί επιστημονικό προσωπικό, με ειδικότητες σχετικές με την ανάπτυξη του ρόλου της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ.
• Να προσληφθεί επιστημονικό προσωπικό, με ειδικότητες για την υποστήριξη των υποδομών και του αρχειακού υλικού.
Στην προσπάθεια ανάδειξης του ρόλου της Δημόσιας Κεντρικής Ιστορικής Βιβλιοθήκης Χίου «Κοραής» οι εργαζόμενοι δεν είναι μόνοι τους, μπορούμε να στηρίξουμε την προσπάθειά τους, όλοι μας.
Εμείς θα συνεχίσουμε τη διεκδίκηση των αυτονόητων….
Χίος 8 Αυγούστου 2024
Γιώργης Η. Αμπαζής
Δάσκαλος
Περιφερειακός σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης της Π.Ε. Χίου στην Περιφέρεια Β. Αιγαίου.