Άρθρο της βουλευτή Χίου Ελπίδας Τσουρή στην εφημερίδα «ΝΙΚΗ», για την
Επιδείνωση των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών της χώρας
Ημερομηνία δημοσίευσης: 23.07.2008
Τα 4,5 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., ένα δημόσιο αγαθό, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του Έλληνα πολίτη για επαρκή, ασφαλή και οικονομικά προσιτή ακτοπλοϊκή μετακίνηση, αντιμετωπίζεται απλώς ως μία οικονομική δραστηριότητα, που υπόκειται, δήθεν, στους νόμους της ελεύθερης αγοράς αλλά στην πραγματικότητα, έχει αφεθεί εξολοκλήρου στους νόμους μιας ολιγοπωλιακής αγοράς.
Οι ισχυρισμοί και οι εντατικές προσπάθειες της Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργού να πείσουν τον Ελληνικό λαό ότι στις ακτοπλοϊκές υπηρεσίες, λειτουργεί ο υγιής ανταγωνισμός και οι μηχανισμοί ελέγχου της αγοράς είναι ανυπόστατες, εξωπραγματικές και ψευδεπίγραφες.
Όπως ανυπόστατες έως και προκλητικές, θα χαρακτηρίζαμε και τις συνεχείς, μέσα σε πνεύμα «κατανόησης και συμπαράστασης», επαφές και «συνεννοήσεις» του αρμόδιου Υπουργού, με τις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις, καθώς και τις συστάσεις και τα ευχολόγια για «αυτοσυγκράτηση» των τιμών.
Και αυτό γιατί η εξασφάλιση ίδιων δικαιωμάτων και επιλογών μετακίνησης, για όλους τους κατοίκους της χώρας αποτελεί αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας και όχι αντικείμενο συμβουλών και συστάσεων.
Η προστασία του δημοσίου συμφέροντος σε καθεστώς απελευθερωμένης αγοράς των θαλασσίων ενδομεταφορών σε μια πολυνησιακή χώρα, όπως η Ελλάδα, απαιτεί όχι ευχολόγια και εκκλήσεις αλλά την εφαρμογή ειδικών πολιτικών, που θα εξασφαλίζουν στον Έλληνα και Ευρωπαίο πολίτη, «ισοδύναμο δικαίωμα» μετακίνησης, από και προς τα νησιά, με αυτό του κατοίκου της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Το ακτοπλοϊκό δίκτυο της χώρας, δηλαδή, το αν και πότε κάποιος θα μετακινηθεί δια θαλάσσης και με ποιο τίμημα, δεν μπορεί να επαφίεται στη διάθεση και στα περιθώρια κέρδους των εταιρειών.
Οι κυβερνητικοί διθύραμβοι για μείωση των τιμών των εισιτηρίων και αύξηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών λόγω του ανταγωνισμού, μετά από την απελευθέρωση των ναύλων οικονομικής θέσης το 2006, έχουν πλήρως διαψευστεί. Η απογείωση των ναύλων από την Ανοιξη του 2006 έως σήμερα φτάνει στα επίπεδα του 50-60%.
Και το χειρότερο, η Κυβέρνηση δηλώνει ανεύθυνη και ανήμπορη να αντιδράσει στις όποιες εξελίξεις, υποβαθμίζοντας, εκτός των άλλων, και τη νοημοσύνη των Ελλήνων πολιτών. Δυστυχώς νιώθει την υποχρέωση να διαφυλάξει την κερδοφορία των επιχειρήσεων, αλλά όχι την υποχρέωση να υπηρετεί τους θεσμούς και τον λαό που την επέλεξε.
Τους ίδιους ανυπόστατους και ψευδείς ισχυρισμούς διατύπωσε και για την κατάργηση του ορίου ηλικίας για την απόσυρση των πλοίων. Η Κυβέρνηση, αντί να παραδεχτεί ότι δεν προτίθεται να διαθέσει φαιά ουσία και πόρους, για τον εκσυγχρονισμό του γηραιού στόλου στις άγονες γραμμές, επικαλέστηκε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους κανόνες ασφάλειας των πλοίων, που ουδεμία σχέση έχουν και πολύ περισσότερο, σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλουν στα κράτη μέλη τέτοιου είδους ρυθμίσεις.
Δυστυχώς οι θεσμικές της απορρυθμιστικές πρωτοβουλίες δεν περιορίζονται μόνο εδώ.
Υποκύπτοντας στην εναρμονισμένη πρακτική μη κατάθεσης εμπρόθεσμων δηλώσεων τακτικής δρομολόγησης, έδωσε τη δυνατότητα τακτικής δρομολόγησης πλοίων, με υποβολή δηλώσεων δρομολόγησης μετά την 31η Ιανουαρίου, με αποτέλεσμα την αναίρεση κάθε έννοιας προγραμματισμού δρομολογίων, από την πλευρά της πολιτείας, αλλά και επιχειρηματικού προγραμματισμού, από την πλευρά των πλοιοκτητών.
Προχώρησε, επίσης, στην κατάργηση της υποχρέωσης, κατάθεσης εγγυητικής επιστολής για όλες τις γραμμές, πλην αυτών που είναι σε δημόσια υπηρεσία, παραβλέποντας το γεγονός ότι η πλειοψηφία των γραμμών επιβαρύνεται τουλάχιστον με την υποχρέωση της δεκάμηνης εξυπηρέτησης, μέσα στα πλαίσια του δημόσιου χαρακτήρα των ακτοπλοϊκών μεταφορών και των υπηρεσιών κοινής ωφελείας που παρέχουν.
Υποβάθμισε το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών, μεταβιβάζοντας σε υφιστάμενα όργανα το δικαίωμα υπογραφής προσωρινής τροποποίησης ή περικοπής δρομολογίων, καθώς και εκτέλεσης έκτακτων δρομολογίων ή προσεγγίσεων σε, ήδη, δρομολογημένα πλοία.
Κατάργησε το χρονικό όριο για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών για τις γραμμές δημοσίου συμφέροντος, που ήταν η 15η Ιουνίου. Έκτοτε επικράτησε ένα χάος στο σχεδιασμό και προγραμματισμό και στη διεξαγωγή των διαγωνισμών. Η μόνη λύση, στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν η παράταση των συμβάσεων που υπήρχαν.
Είναι διάχυτη η εντύπωση ή και η βεβαιότητα ότι ένας πολύ μικρός αριθμός εταιρειών κάνει ότι θέλει, αλλάζει πλοία, μειώνει τα δρομολόγια και αυξάνει τις τιμές κατά το δοκούν, ενίοτε απειλεί ότι θα πάρει τα πλοία του και θα φύγει, καταστρατηγεί τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας με τους ναυτικούς, ενώ οι πολίτες ζουν υπό καθεστώς ομηρίας.
Η πραγματικότητα είναι μία-τη ζούμε τα τελευταία χρόνια-, τη ζούμε έντονα και φέτος.
Πλήρης αποδιοργάνωση του ακτοπλοϊκού δικτύου της χώρας.
Μη έγκαιρη ανακοίνωση των δρομολογίων και αλλαγές.
Πλοία και δρομολόγια που ανακοινώνονται και σε λίγες μέρες αποδρομολογούνται.
Πώς να αναπτυχθεί ο τουρισμός στα νησιά, κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Πως να λειτουργήσει η τουριστική αλυσίδα, όταν δεν υπάρχουν εξασφαλισμένα δρομολόγια;
Για την ανύπαρκτη σύνδεση των νησιών του Βορείου Αιγαίου με τη Β. Ελλάδα ο αρμόδιος Υπουργός προσφέρθηκε να μεσολαβήσει σε Χιώτες εφοπλιστές. Οποία θεσμική παρέμβαση!
Στο ακριτικό Καστελόριζο, στο οποίο υποσχέθηκαν απ’ευθείας σύνδεση με τον Πειραιά, έγιναν τρία δρομολόγια και σταμάτησαν…
Οι κάτοικοι των Κυθήρων, για μήνες βίωσαν την ακτοπλοϊκή απομόνωση, ζητώντας το αυτονόητο, μια ικανοποιητική διασύνδεση με τη Νεάπολη.
Οι μονοπωλιακές καταστάσεις που επικρατούν και οι μειώσεις των δρομολογίων, έχουν επιφέρει σχεδόν εξίσωση των τιμών των εισιτηρίων σε ταχύπλοα και συμβατικά. (Σέριφος (38 ευρώ και 2,5ωρες 36€ και 6,5 ώρες).
Άλλωστε στις περισσότερες γραμμές, όπου δραστηριοποιούνται δύο εταιρείες, η μία δρομολογεί συμβατικό πλοίο και η άλλη ταχύπλοα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των Σποράδων.
Όταν ο αρμόδιος Υπουργός προτρέπει τους πολίτες να κάνουν έρευνα αγοράς, δίνει απλώς την εντύπωση ότι ποτέ δεν έχει προσπαθήσει να ταξιδέψει με πλοίο. Τότε θα έβλεπε ότι με εξαίρεση τις Κυκλάδες, 1)δεν υπάρχουν περιθώρια επιλογής και 2) οι τιμές για τη μέση ελληνική οικογένεια είναι απαγορευτικές.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο κος Υπουργός με συνεχείς δηλώσεις και με υπέρμετρο, ομολογουμένως, ζήλο, συμπαραστέκεται στους ακτοπλόους «κατανοώντας» τα προβλήματα τους από τις συνεχείς αυξήσεις στα καύσιμα και εμφανίζεται μάλιστα βασιλικότερος του βασιλέως.
Με τη μέθοδο υπολογισμού της διαμόρφωσης του ναύλου από το Σώμα Ορκωτών Λογιστών, τα καύσιμα συμμετέχουν, για μεν τα ταχύπλοα κατά 60%, για τα Καταμαράν κατά 50%, ενώ για τα συμβατικά κατά 40-45%. Κατά τον κο Υπουργό, το ποσοστό ανεβαίνει στο 70%…
Στην πρόσφατη συνέντευξη τύπου ο Πρόεδρος της ΕΕΑ κος Βεντούρης ανέφερε ότι μέσα σε τρία μόλις χρόνια υπήρξε αύξηση των καυσίμων για τα πλοία κατά 70%. Για τον κο Υπουργό τα καύσιμα των πλοίων έχουν διπλασιαστεί σε ένα χρόνο.
Η συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου και η μείωση τουριστικής κίνησης είναι τα πρώτα ορατά αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής.
Η Κυβέρνηση έχει αποδειχτεί πλήρως αναξιόπιστη. Έχουμε χορτάσει από εξαγγελίες και μέτρα, που μοιάζουν σήμερα με όνειρο θερινής νυχτός.
Ποιος άραγε θυμάται το πολυδιαφημισμένο χρηματοδοτικό πρωτόκολλο δανειοδότησης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα επενδύσεων ύψους 3δις€, για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των λιμενικών υποδομών της χώρας, αλλά και για την ναυπήγηση σύγχρονων πλοίων; Όχι μόνο δεν έγινε καμία αξιοποίηση αλλά παράλληλα είμαστε ουραγοί στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων για τις λιμενικές υποδομές. Οι νησιωτικοί λιμένες έχουν εγκαταλειφθεί. Το Υπουργείο δηλώνει αναρμόδιο και αδρανεί. Ο Υπουργός ασχολείται αποκλειστικά με το ξεπούλημα των μεγάλων λιμένων της χώρας.
Ποιος θυμάται την παροχή δυνατότητας δωρεάν μετακίνησης με υδροπλάνα στους κατοίκους των πολύ μικρών νησιών, όπως τα Ψαρά; Το μισό Υπουργικό Συμβούλιο έχει κάνει βόλτες και εγκαίνια, αλλά κανείς νησιώτης δεν έχει ταξιδέψει.
Η Χάρτα Δικαιωμάτων Επιβατών στην Ακτοπλοϊα έχει καταντήσει ανέκδοτο. Διαφημίζεται και στο site του Υπουργείου. Ουδείς γνωρίζει ποιες και πόσες είναι οι αποζημιώσεις που δικαιούνται οι επιβάτες του «Θεόφιλος» από την απίστευτη ταλαιπωρία που υπέστησαν.
Η επιβολή προστίμων, το 2005, ύψους 528.247€, σε ναυτιλιακές εταιρείες, για καθυστερήσεις δρομολογίων και μη ενημέρωση του επιβατικού κοινού, ήταν απλώς για το θεαθήναι και τα συνολικά πρόστιμα που εισπράχτηκαν τα δύο τελευταία έτη ήταν της τάξης των 3-6χιλ€.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος θαλάσσιων ενδομεταφορών, για την αποτελεσματική και αποδοτική διασύνδεση των πολυάριθμων νησιών μας απαιτεί επιστημονική τεκμηρίωση, θαρραλέες, ριζικές και μακροπρόθεσμες λύσεις, σημαντική χρηματοδότηση και πάνω από όλα πολιτική βούληση. Τίποτε από όλα αυτά δεν διαθέτετε.
Το ΠΑΣΟΚ προτείνει:
1. Επανίδρυση της Ρυθμιστικής Αρχής Θαλάσσιων Ενδομεταφορών, για την παρακολούθηση, τον συστηματικό έλεγχο και την αξιολόγηση των μεταφορικών υπηρεσιών στα νησιά και την προστασία του χρήστη των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών κατά των εναρμονισμένων πρακτικών.
2. Κατάρτιση «κοστολογικού μοντέλου» παρακολούθησης των τιμών, που θα εξάγει αποτελέσματα σχετικά με τον πρότυπο ναύλο ανά τύπο πλοίου, και προσδιορισμό του προσιτού επιπέδου ναύλου ανά νησί (ανάλογα με τις τοπικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες), έτσι ώστε να είναι εφικτή, όπου χρειάζεται, μια υπεύθυνη και αξιόπιστη παρέμβαση της Πολιτείας. Η επιδότηση του εισιτηρίου για τους μόνιμους κατοίκους των νησιών είναι ένα πρώτο βήμα, αν δε θέλουμε να έχουμε πολίτες δύο κατηγοριών.
3. Επαναπροσδιορισμό του δικτύου Ακτοπλοϊκών Συνδέσεων, μετά από δημόσιο διάλογο και διαβούλευση, με ισχυρή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην αποτύπωση των προδιαγραφών της μεταφορικής υπηρεσίας που απαιτείται για την ανάπτυξη του τόπου τους.
4. Κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου για την υποστήριξη των γραμμών Δημοσίου συμφέροντος, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το δίκτυο δρομολογίων, τους κατάλληλους τύπους πλοίων, τους τεχνικούς και οικονομικούς όρους για τη διενέργεια των Δημοσίων διαγωνισμών, τις αναγκαίες παρεμβάσεις αναβάθμισης των λιμενικών υποδομών, και τους τρόπους χρηματοδότησης.
5. Θεσμοθέτηση της Χάρτας Δικαιωμάτων Επιβατών της Ακτοπλοΐας και επαναφορά των εκπτώσεων, για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
6. Διαμόρφωση κατάλληλου επιχειρηματικού κλίματος, που θα ευνοήσει νέες επενδύσεις, για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου, και που θα παρέχει ειδικά μέτρα και πολιτικές στήριξης σε μικρά εταιρικά σχήματα, που εδρεύουν στα νησιά και αποτελούν θύλακες απασχόλησης.
Τα ψέματα τελείωσαν. Δυστυχώς μετά από 4,5 χρόνια διακυβέρνησης της Ν.Δ. το έργο της είναι ανύπαρκτο. Υπαρκτά είναι μόνο τα αδιέξοδα της πολιτικής της.
