Χιώτες πραματευτάδες και Όθων, μια νόστιμη ιστορία από την Αθήνα της Οθωνικής Περιόδου
–για την αντιγραφή μεταγραφή Κώστας Ζαφείρης-
Τρεις πραματευτάδες Χιώτες παρουσιαστήκανε στον Όθωνα το Βασιλέα.
Αφού είπανε το ’να και τ’ άλλο, […] ο Βασιλέας, που μόνη γλώσσα του είχε να μιλεί τις ελληνικούρες που είχε πρωτομάθει από τον Φίλιππο Ιωάννου […], γυρίζει στον έναν από τους τρεις Χιώτες μ’ εκείνο το συνηθισμένο σοβαρό του και ρωτάει:
― Πώς προχωρεί το εμπόριον;
― Κεσάτια, Μεγαλειότατε! λέει ο Χιώτης.
Ο Όθωνας απορεί· πρώτη φορά ακούει αυτή τη λέξη. Κοιτάζει αυτόν που μίλησε στα μάτια και ξαναρωτάει:
― Τι σημαίνει η λέξις κεσάτια;
Ο Χιώτης απορεί κι αυτός, μα ο άλλος Χιώτης, πιο έξυπνος, πετιέται κι απαντάει:
― Δεν έχει νταραβέρι, Μεγαλειότατε!
Ο Βασιλέας, με την ίδια πάντα σοβαρότη του, γυρίζει και σ’ αυτόν:
― Και η λέξις νταραβέρι, τι σημαίνει;
Μα ώσπου ν’ απαντήσει ο δεύτερος, ο τρίτος Χιώτης δεν αργεί και λέει:
― Αλισιβερίσι, Μεγαλειότατε!
Ο Βασιλέας δεν έκαμε άλλο ρώτημα. Και φύγαν οι τρεις φίλοι χαρούμενοι που φωτίσανε το Βασιλέα.
Γιάννης Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, 1927. 325-326.
[μετά το επεισόδιο με τους χιώτες πραματευτάδες…]
Ο Όθων τότε απέφυγε να απευθύνει νέα ερώτηση διότι εφοβήθη μήπως μπλέξει σε νέο γλωσσικό λαβύρινθο. Αποφάσισε να ρωτήσει τον υπασπιστή του Χατζηχρήστο το ίδιο βράδυ στο βασιλικό τραπέζι.
Καθώς έτρωγε ο Χατζηχρήστος που δεν μιλούσε και τα καλύτερα ελληνικά άκουσε τον Όθωνα να τον ερωτά:
– Κύριε υπασπιστά πείτε μου σας παρακαλώ τι σημαίνει κεσάτι;
-Κεσάτι Μεγαλειότατε; Να… κεσάτι θα πει… κεσάτι. Δεν το λένε αλλοιώς, άμα δεν έχει νταραβέρι, έχει κεσάτι!
-Και νταραβέρι τι σημαίνει; Ξαναρώτησε ο Όθων.
– Νταραβέρι; Απάντησε ο Χατζηχρήστος απορών τώρα και αυτός. Πώς νταραβέρι! Άμα έχει νταραβέρι δεν έχει κεσάτι, άμα έχει κεσάτι δεν έχει αλισιβερίσι! Αυτό θα πει κεσάτι Μεγαλειότατε.
-Και αλισιβερίσι τι σημαίνει;
-Αλισιβερίσι Μεγαλειότατε θα πει νταραβέρι! Νταραβέρι-αλισιβερίσι, αλισιβερίσι-νταραβέρι, να δεν το ξέρεις τώρα Μεγαλειότατε;
Και άρχισε ο Χατζηχρήστος να χειρονομεί άταχτα, όχι τόσο διότι δεν μπορούσε να ξηγηθεί, παρά διότι ήθελε να καταλάβει ο Βασιλέας που δεν ήθελε να καταλάβει με τίποτα.
-Καλά καλά ησυχάστε τώρα κύριε υπασπιστά. Ησυχάστε τώρα! Απάντησε ο Όθωνας που ουδόλως εφωτίσθηκε.
//Δ.Γατόπουλου: Η ιστορία της αθηναϊκής κοινωνίας – χρονικά και ανέκδοτα της βασιλείας του Όθωνος –Αετός, Αθήναι 1942//
- Ο Χατζή Χρήστος (Κρίστε) Ντάγκοβιτς(1783 – 19 Μαρτίου 1856[1] ήταν βούλγαρος αγωνιστής της ελληνικής επανάστασης του 1821 και πολιτικός.
