Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ υπήρξε μόνιμος αγώνας σε τούτα τα χώματα. Υποθήκη – Διαθήκη, δυνατότητα και τρόπος ζωής, ανέκαθεν αφότου υπάρχουν Ελλάδα και ‘Ελληνες.
Την υπεράσπιση της πατρίδας σαν “οιωνόν άριστο”, κανοναρχάει ο θείος Όμηρος, ο μεγάλος δάσκαλος του Ελληνισμού από τα ιωνικά ακρογιάλια.
Και, άξιος μαθητής του ο Αισχύλος, συνεχίζει στους Μαραθώνες και στις Σαλαμίνες: “Εμπρός παιδιά των Ελλήνων, ελευθερώστε την πατρίδα, ελευθερώστε τα παιδιά σας, τις γυναίκες, τις εκκλησίες, τους τάφους των προ-γόνων, τώρα είν’ ο αγώνας όλα για όλα”.
Μνημεiο Εθνικής Αντίστασης στο λιμάνι της Χίου
(*)Της Βούλας Δαμιανάκου (1922 – 19 Σεπτεμβρίου 2016)
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό
ΧΙΟΝΗ- τεύχος Ιουλίου Αυγούστου 1997
“Ετσι πάντα. Μπροστά η ΠΟΙΗΣΗ με τη ΛΥΡΑ κανοναρχάει της Αντίστασης το τραγούδι. “Ετσι οι άξιοι ποιητές, ο ένας μετά τον άλλον, ο ένας πλάι στον άλλον, ζωντανεύουν -κατά του καιρού την απαίτηση – της Αντίστασης το πνεύμα, το πνεύμα υποθήκη, το πνεύμα της ελευθερίας, το πνεύμα του Ρήγα:
“Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή”, το πνεύμα το ΕΛΛΗΝΙΚΟ, που κάθε τόσο ορμούν και το κάνουν πράξη και το σαρκώνουν με τη Θυσία τους οι Ελληνες.
Από τα ιερά κόκκαλα των Ελλήνων είναι βγαλμένη η ελευθερία μας, τραγουδάει ο εθνικός μας ποιητής, γιατί, εκεί όπου πατήσει η βαρβαρότητα, “σφάζει βρέφη, παρθένες, γέροντες, σφάζει εξήντα χιλιάδες αθώους Χιώτες”.
Γι αυτό κι ο ποιητής Αυγέρης παραγγέλνει: “κι αν Θα χαθεί μην τον ζητήσουν στους νεκρούς”, παρά “εκεί όπου θα ιδούν φωτιές να σκίζουν τα σκοτάδια, εκεί Θα ‘ναι η ψυχή του που παλεύει”.
Ενώ ο Ρώτας προφωνάει τον ξένον επισκέπτη “να πατάει σεμνά και ν’ αλαφροδιαβαίνει, τι ‘ναι ο τόπος μας αιματοποτισμένος, κάθε μέτρο γης κι από ‘νας σκοτωμένος”.
Οι ‘Ελληνες, καθώς το τραγουδάει η λύρα του Ελύτη, χτισμένοι μέσα στα βουνά, κλεισμένοι μέσ’ τη Θάλασσα, από τον Πρωτομάστορα – Θεό, αγωνίστηκαν και αγωνίζονται αγώνα ζωής και Θανάτου για να κρατηθούν πάνω στα βράχια τους, πάνω στα κύματα του οίνοπου πόντου τους, στ’ αφροπερίχιυτα νησιά τους, τη Λήμνο την αμυχθαλόεσσα, τη Χίο το μαστιχονήσι, τα ερημονήσια και βραχονήσια που τρέφουν μόνον κρίταμα κι αγριόγιδα.
Επάλεψαν “με δράκους, με στοιχεία κι ανέμους” και συχνά έβαλαν τα κορμιά τους φράχτες για να συγκρατήσουν τις ορδές των βαρβάρων.
Αντιστάθηκαν για την Ελλάδα για την Ευρώπη, για όλους τους ανθρώπους, πάντα από την αρχαιότητα ως χθες και σήμερα, σε βαθμό που κανείς ή ελάχιστοι (Βιετνάμ) έχουν αντισταθεί.
Γι αυτό, όταν βγαίνουν θρασυστομούντες να μας διδάξουν το χρέος μας, εκείνοι που ούτε καν υποψιάζονται τι είναι χρέος και ποιο το χρέος το δικό τους, ο εθνικός ποιητής διαμαρτύρεται: “Μου πονεί η ψυχή μου να βλέπω να πετιούνται άνθρωποι από τις τρύπες τους για να διδάξουν τον κόσμο εκείνο που δεν ηξέρουν”. Τον πονεί η ψυχή του να βλέπει την πατρίδα της Αντίστασης να παίρνει μοναχή το δρόμο για να ζητήσει βοήθεια και συμπαράσταση και γυρίζει μοναχή με άδεια χέρια.
Γι αυτό και στον ΕΠΙΤΑΦΙΟ του Ρίτσου, τον γιο της που σκοτώθη πολεμώντας τον βάρβαρο, πολεμώντας στην θέση του, τον μοιρολογάει η μάνα του:
“Γώ παίρνω το ντουφέκι σου,
κοιμήσου εσύ πουλί μου”.
Η Εθνική Αντίσταση ανεβάζει τους ανθρώπους στην ανώτατη βαθμίδα της ανθρωπιάς.
Τους βάζει μέσα τους την Εμπιστοσύνη, την Αιδώ, την Αρετή και τη Νέμεση και τους ενώνει σε κοινωνία συνάνθρωπων και συναγωνιστών, ενώ αντίθετα ο πόλεμος τούς κάνει να ξεπέφτουν πιο κάτω κι απ’ το χτήνος.
Κι η ηρωΐδα του Σαίξπηρ, του μεγάλου ποιητή της Αναγέννησης, η βασίλισσα της Αίγυπτος Κλεοπάτρα, ενώ ο Καίσαρας ετοιμάζεται να στολίσει μ’ αυτήν τον θρίαμβό του, εκείνη, χάρη στην απόφασή της ν’ αντισταθεί, που φτάνει ως την υπέρτατη θυσία, αποδείχνει τον Καίσαρα “γάϊδαρον απολίτιστον”.
ΟΛΕΣ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΘΥΜΗΣΕΣ ΤΙΣ ΕΦΕΡΕ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΥ
η εικόνα ενός μνημείου Εθνικής Αντίστασης, στημένο στο λιμάνι της Χίου της ειρηνοφόρας με τους γλυκούς ανθρώπους και την τραγική ιστορία.
Μπροστά στο λιμάνι το μνημείο και πίσω η Χίος το νησί, η πόλη, τα χωριά του. Και το μνημείο το ‘χει φιλοτεχνήσει ένας ‘Ιωνας, ένας Χιώτης, ένας νέος ‘Ελληνας καλλιτέχνης, ο Γιάννης Κουτσουράδης.
Ο Γιάννης ξέρει από Αντίσταση. Τον θυμόμαστε με συγκίνηση, όταν τραγούδαγε τον Εθνικό μας Ύμνο στις δύσκολες ώρες του Πολυτεχνείου.
Η εικόνα δείχνει ν’ αναδύεται μέσα απ’ το Αιγαίο, μέσα από ‘να άνθος, – μια “μανόλια” της Θάλασσας – μία μορφή στιλπνή και λυγερή, αρμονική καθεαυπή και μέσα στο χώρο, κατά τις αναλογίες που απαιτεί το ελληνικό μέτρο. Κολυμπάει μέσα στο φως. Το φως, αιγαιοπελαγίτικο, χρυσό και λαζουρένιο, τη λούζει και τη διαπερνάει με “νότες” υφασμένες από τ’ αγέρι του βουνού και το τραγούδι των κυμάτων. Αναδύεται φτερουγίζοντας, μα τώρα που βγήκε πάνω απ’ τον αφρό κι εστάθη πάνω στο λιμάνι, τα φτερά της έγιναν χέρια.
Δυο χέρια υψωμένα στον ουρανό σαν την επίκληση. Γνωρίζω τη γλώσσα της. Επικαλιέται το πνεύμα της Εθνικής Αντίστασης να μπει να φωτίσει και να φλογίσει το νου και τις καρδιές και να ενώσει όλους τους “Ελληνες.
Ακούω τη φωνή της: Εμπρός λαέ της Ελλάδας. Αντιστάσου ακόμη μια φορά στη βία την ωμή και την αδιάντροπη φοβέρα. Μην εμπιστεύεσαι άλλον, παρά μόνο “τα χέρια σου και την απόφασή σου”. Κανέναν του Καίσαρα μεσίτη – τρομοκράτη.
*H ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΒΟΥΛΑΣ ΔΑΜΙΑΝΑΚΟΥ Είναι γνωστή στην Ελληνική λογοτεχνία και το έργο της καθιερωμένο. Σύντροφος ζωής και μούσα του αείμνηστου Βασίλη Ρώτα και μητέρα της ζωγράφου Ελένης Βασιλοπούλου, εγκαταστημένη χρόνια τώρα στο θεϊκό τοπίο της Νέας Μάκρης έχει γράψει και δημοσιεύσει σημαντικότατες μελέτες και έργα στα οποία περιλαμβάνονται:
* ΕΙΝΑΙ ΤΙΜΙΟ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΛΛΗΝΑΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ 0 ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
* ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠ’ ΤΟΝ ΣΑΙΞΠΗΡ
* ΤΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
* ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ (Βιογραφικό των χρόνων της Αντίστασης)
* ΣΤΗΝ ΑΝΕΜΟΖΑΛΗ
* ΠΟΛΙΜΠΟΥΡΙΚΟ
* ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙΑ
