20 Ιουλίου 1974 – Μνήμες μιας δύσκολης μέρας…, από το βιβλίο του Π. Καρασούλη

“Η ΧΑΡΗ του Προφήτη Ηλία σήμερα, προστάτη των Χίων εμπόρων. Ο σύλλογός μας αποφάσισε να μεταβούμε τα μέλη στο λιμάνι των Μεστών για να συνεορτάσουμε εκεί. Ξεκινήσαμε πολύ πρωί με το αυτοκίνητό μας, εγώ, η Πόπη, κι η κόρη μας η Σοφία.
Περνώντας από τ’ Αρμόλια, άνοιξα το ραδιόφωνο ν΄ ακούσομε τα νέα. Όμως, ο σταθμός των Αθηνών έπαιζε διάφορα εμβατήρια. Παραξενεύτηκα γι’ αυτό και γύρισα το δείκτη του ραδιοφώνου στο σταθμό BBC του Λονδίνου. Τα αγγλικά νέα ανέφεραν ότι Τούρκοι αλεξιπτωτιστές έπεσαν στα ανατολικά μέρη της Κύπρου.Ανησύχησα. Φτάσαμε στο Πασαλιμάνι και σταθήκαμε στο πρώτο καφενείο καθώς στρίβεις να μπεις στην παραλία. Από ένα μεγάφωνο έξω, πάνω από την εξώπορτα του καφενείου, ακούγονταν εμβατήρια.
Μερικοί συνάδελφοι είχαν καταφθάσει κι αρχίσαμε να συζητούμε για τα νέα από την Κύπρο.
Ένώ ετοιμαζόμασταν να πάμε στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής για τη λειτουργία, το ραδιόφωνο σταμάτησε τα εμβατήρια κι ο εκφωνητής ακούστηκε να λέει: «Προσοχή! Προσοχή! Κηρύσσεται γενική επιστράτευση. Οι στρατεύσιμοι πρέπει αμέσως να παρουσιασθούν στα στρατολογικά γραφεία της περιφερείας τους». Έτοιμαστήκαμε όλοι να επιστρέψουμε στη Χώρα.

Όταν φτάσαμε στο σπίτι, άφησα την Πόπη και το παιδί και κατέβηκα στο παράρτημα του στρατολογικού γραφείου που ήταν απέναντι στο παλιό ταχυδρομείο.
Ανέβηκα πάνω και δείχνοντας το στρατιωτικό απολυτήριό μου είπα ότι μπορώ να προσφέρω υπηρεσία ως ασυρματιστής και ως τεχνικός, όπου χρειάζεται. «Έίσαι αποσπασμένος στη Νομαρχία» μου είπε ο στρατολόγος και μου έδωσε το σχετικό σημείωμα να παρουσιαστώ εκεί. «Όπλο δεν θα μου δώσετε;» τον ρώτησα.» «Όχι» μου είπε «εκεί που πηγαίνεις θα το κανονίσουν».

Ανησύχησα για την οικογένεια μου. Γύρισα σπίτι κι έβαλα στο αυτοκίνητο τη γυναίκα μου, την κόρη μου, την πεθερά μου και τον μικρό ανιψιό μου το Δημήτρη, που έμενε μαζί μας γιατί η μητέρα του ταξίδευε εκείνο το καλοκαίρι με τον καπετάνιο άντρα της. Τους επήγα στο Βασιλειώνοικο, στο σπίτι της αδελφής μου της Κικής, κι επειδή δεν εχωρούσαν όλοι στο σπίτι της, επήγα την πεθερά μου σε κάποια εξαδέλφια της στο Χαλκειός. Νόμιζα ότι έτσι θα ήταν πιο ασφαλείς σε περίπτωση που γινότανε βομβαρδισμός κάτω στην πόλη.

Έπιστρέφοντας στη Χώρα, πήγα κατευθείαν στη Νομαρχία. Έδειξα το σημείωμα στον υπεύθυνο αξιωματικό, ο οποίος μου είπε ότι ανήκω στη δύναμη φρουράς της Νομαρχίας και θα αναλάβω βάρδιες σκοπιάς με άλλους. «Όπλο δεν θα μου δώσετε;» τον ρώτησα. «Δεν υπάρχει περίσσευμα» μου απάντησε. «Ένα στελιάρι για ρόπαλο είναι αρκετό» πρόσθεσε.
Έτσι, το βράδυ στις 10 η ώρα φύλαξα δυο ώρες φρουρός στα προπύλαια της νομαρχίας χωρίς όπλο!Την άλλη μέρα το πρωί με κάλεσε ο διοικητής και μου είπε: «Δημιουργείται στρατιωτικό νοσοκομείο στη Βολισσό. Έχουμε συλλέξει κρεβάτια, στρώματα κλπ από ξενοδοχεία και τα φορτώσαμε σε φορτηγό αυτοκίνητο. Θα το οδηγήσεις εσύ ως εκεί για να τα παραδώσεις».
«Έγώ έχω δίπλωμα οδήγησης για ιδιωτικό αυτοκίνητο, δεν είναι δυνατό να οδηγήσω φορτηγό» του απάντησα. «Άρνηση υπηρεσίας εν καιρώ πολέμου γνωρίζεις ότι συνεπάγεται στρατοδικείο» μου είπε.
Έφυγα έξαλλος και κατεβαίνοντας συνάντησα τον Κοσμά Αβραμίδη, έφεδρο ανθυπολοχαγό. «Κοσμά» του λέγω «εσύ, ως υπάλληλος συγκοινωνιών, πες μου. Έίναι δυνατό να οδηγήσω εγώ φορτηγό στη Βολισσό;» Αυτός εγέλασε. «Μείνε ήσυχος» μου λέει. «Βρήκα οδηγό λεωφορείου ο οποίος θα οδηγήσει το φορτηγό στη Βολισσό». Έτσι ησύχασα κάπως.

Στο μεταξύ, ξεπετάχτηκα ως το εργαστήριό μου στην οδό Σκαναβή, όπου με περίμεναν πολλοί να πάρουν διορθωμένα τα ραδιάκια τους κι άλλοι μπαταρίες για ραδιόφωνα και φακούς.
Να κι ο Δημήτρης Γιωργούλης, που είχε το παπουτσίδικό του απέναντι. Με πλησιάζει και μου λέει: «Βρε συ Παναγιώτη, τι γίνεται; Μας έχουν και περιπολούμε το βράδυ στην προκυμαία άοπλοι για να μη γίνει τούρκικη αποβίβαση. Σήμερα το πρωί είδα το Νίκο Γιαλούρη να κάθεται σ’ ένα τραπεζάκι δίπλα και να κλαίει σα μωρό για την κατάντια μας».
Σ’ αυτήν την κατάσταση μάς είχε οδηγήσει η επταετής δικτατορία. Έάν αποβιβάζονταν οι Τούρκοι στη Χίο, θα έκαναν περίπατο! 

Όλη τη μέρα και τη νύχτα έμενα στη Νομαρχία. Έυτυχώς, μαζί μου ήτανε κι ο Γιάννης Ζαφειράκης που είχε άνετο αυτοκίνητο και μπορούσες να ξαπλώσεις. Έτσι, όταν είχε βάρδια σκοπιάς εκείνος, εξάπλωνα εγώ κι έπαιρνα κανέναν υπνάκο, κι όταν είχα εγώ βάρδια, έπαιρνε εκείνος τον ύπνο του. Ανοίγαμε με προσοχή το ραδιόφωνο για ν’ ακούσομε νέα.
Φοβόμασταν μην τριγυρίζουν άνθρωποι της Χούντας και παρακολουθούν. Την τέταρτη μέρα ακούσαμε τα νέα για την κατάρρευση της Χούντας και τον ερχομό του Καραμανλή. Αμέσως συγκεντρωθήκαμε στην πλατεία να συζητήσουμε τα γεγονότα.”

Απόσπασμα από το βιβλίο του πατέρα μου Παναγιώτη Καρασούλη: “Ημερολόγια Ασυρμάτου: Μνήμες Ιστορίας, Μνήμες Ζωής”.