Είχα ξεμπαρκάρει από το δεξαμενόπλοιο «ΜΑΡΙΒΙΚ» στις 10 Ιουνίου 2004 και μετά την πάροδο των καλοκαιρινών διακοπών και την απίστευτη χαρά, ενθουσιασμό και υπερηφάνεια που ένοιωσα για την κατάκτηση του Πανευρωπαϊκού Κυπέλου στο ποδόσφαιρο από την ομάδα της Εθνικής Ελλάδας καθώς και της Εθνικής ομάδας στο Μπάσκετ, ήρθε πάλι η ώρα για την επιστροφή στην εργασία μου.
Eίχα ενημερωθεί από την εταιρεία ότι με έχουν προγραμματίσει για το VLCC “ΠΑΤΡΙΣ” προς τα τέλη του Σεπτέμβρη 2004.
Tαξίδι στο παρελθόν με το VLCC
(Very Large Crude Carrier) “ΠΑΤΡΙΣ”
της εταιρείας Χανδρής Ελλάς Ινκ.
Στο παρελθόν είχα ταξιδέψει μια φορά με τέτοιου τύπου πλοίο αλλά ήταν η πρώτη που θα πήγαινα ως Πλοίαρχος. Aν και δεν ήταν ποτέ στην σκέψη και στα πλάνα μου να ξαναταξιδέψω με αυτό του είδους τα πλοία, γιατί λόγω του μεγέθους τους και του βυθίσματός τους είναι πλοία που λέγαμε ότι ταξιδεύοντας με αυτά «βλέπεις μόνο ουρανό και θάλασσα». Τελικά ο κύριος Δημήτρης Λαγαρίας (Operations Manager) με έπεισε ότι ήρθε η ώρα για να γνωρίσω και αυτό του είδους τα πλοία!
Το «ΠΑΤΡΙΣ» ήταν το πρώτο από τα τέσσερα VLCC που ναυπήγησε η εταιρεία Χανδρής Ελλάς με έτος κατασκευής το 2000 στα ναυπηγεία της Daewoo στην Νότιο Κορέα, με σημαία Ελληνική και νηολόγιο Πειραιά, είχε μήκος 332 μέτρα και πλάτος 58 μέτρα με μεταφορική ικανότητα 298,543 τόνους ή 2 εκατομμύρια βαρέλια.
Σε αυτό του είδους πλοία η εταιρεία Χανδρής Ελλάς έδωσε τα ονόματα των πάλαι ποτέ υπερωκεανίων της εταιρείας:
«ΠΑΤΡΙΣ» – «ΜΠΡΙΤΑΝΙΣ» – «ΑΥΣΤΡΑΛΙΣ» – «ΕΛΛΗΝΙΣ» και τέλος το «ΩΚΕΑΝΙΣ» αντί του «ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΣ».
VLCC (Very Large Crude Carrier) σημαίνει πολύ μεγάλο πετρελαιοφόρο, που είναι μια ταξινόμηση του πετρελαιοφόρου. Εισήχθησαν στη δεκαετία του 1970 και αποτελούν ουσιαστικό μέρος της βιομηχανίας μεταφορών, επειδή είναι σε θέση να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες αργού πετρελαίου σε όλο τον κόσμο.
Γνωριμία με το “ΠΑΤΡΙΣ”
Έτσι λοιπόν στις 30 Σεπτέμβρη 2004 επιβιβάσθηκα στο «ΠΑΤΡΙΣ» που ξεφόρτωνε στο λιμάνι «FOS» της Γαλλίας, ένα από τα λίγα λιμάνια που μπορούν τέτοιου είδους πλοία να προσεγγίσουν και να εκφορτώσουν ή να φορτώσουν.
Με το πέρας εκφορτώσεως και πριν την αναχώρηση του πλοίου στις 2 Οκτωβρίου 2004 παρέλαβα την πλοιαρχία του πλοίου από τον καπτά Δημήτρη Τσιασιώτη, και αφού αποβιβάσθηκε ο πλοηγός μετά την έξοδό μας από το λιμάνι, ζήτησα από τον Α΄ Μηχανικό λόγω του ότι ήταν η πρώτη γνωριμία μου με VLCC να κάνουμε μερικές κινήσεις της μηχανής από το «κράτει» μέχρι το πρόσω ολοταχώς και ανάποδα για να δω την ευελιξία του πλοίου και το πώς «ακούει» στις διάφορες κινήσεις σε κατάσταση έρματος (ξεφόρτωτο).
Αφού πήρα τις πρώτες εντυπώσεις συνεχίσαμε για τον προορισμό μας και το λιμάνι φόρτωσης Σκικντά της Αλγερίας για εκφόρτωση στον κόλπο της Αμερικής (U.S.Gulf).
Πρώτο ταξίδι Σκιντρά (Αλγερία) – Κόλπος Αμερικής, Η.Π.Α
Στην Σκικντά μετά από παραμονή μερικών ημερών στο αγκυροβόλιο και 2 ημέρες για φόρτωση αργού πετρελαίου (Crude Oil) 275,000 τόνοι, αναχωρήσαμε για τον επόμενο προορισμό μας OFF GALVESTON LIGHTERING AREA του κόλπου της Αμερικής.
Μετά την αναχώρησή μας από την Σκικντά πλεύσαμε με προορισμό το Γιβραλτάρ για την αποβίβαση του Αρχιμηχανικού που ήταν στο πλοίο από την Γαλλία.
Πριν την άφιξή μας ζήτησα πάλι από τον Α’ Μηχανικό να κάνουμε μερικές κινήσεις σε πρόσω και ανάποδα έτσι ώστε να δω την ευελιξία του πλοίου και σε έμφορτο κατάσταση.
Αυτού του είδους τα πλοία θέλουν μεγάλη προσοχή και πρέπει να έχεις την μηχανή σε ετοιμότητα αρκετά μίλια πριν την άφιξη στον προορισμό σου ειδικά σε έμφορτο κατάσταση.
Στον κόλπο της Αμερικής (U.S.Gulf) όπως και σε αρκετά άλλα μέρη της υφηλίου υπάρχουν ειδικές περιοχές που γίνονται τα shipto ship operations (sts operations) και εκτελούνται από εταιρείες που είναι πιστοποιημένες για αυτή την εργασία.
Η λειτουργία μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο (STSOPERATION) είναι η μεταφορά φορτίου μεταξύ πλοίων τοποθετημένων το ένα δίπλα στο άλλο, είτε σε στάση είτε σε κίνηση. Τα φορτία που μεταφέρονται συνήθως μέσω μεθόδων STS περιλαμβάνουν αργό πετρέλαιο, υγροποιημένο αέριο (LPG ή LNG), χύμα φορτία και προϊόντα πετρελαίου.
Το πλοίο παραλαβής ονομάζεται θυγατρικό σκάφος και το πλοίο παράδοσης ονομάζεται STBL (μητρικό σκάφος).
Οι εργασίες μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο πραγματοποιούνται σε ανοικτή θάλασσα ή σε Off Port Limits- OPL (όριο εξωτερικού λιμένα).
Τα εμπλεκόμενα μέρη είναι τα 2 συμμετέχοντα σκάφη και ο Πάροχος Υπηρεσιών που παρέχει τον εξοπλισμό STS και τον εξειδικευμένο Mooring Master (Πρόσωπο συνολικού συμβουλευτικού ελέγχου).
Δεν υπάρχει άμεση συμβατική σχέση μεταξύ αυτών των μερών και οι δύο πλοίαρχοι είναι υπεύθυνοι για τη διασφάλιση της ασφάλειας. Έτσι, η συνετή άσκηση της δέουσας επιμέλειας πριν από την έναρξη της λειτουργίας STS είναι ο μόνος εφικτός τρόπος που θα επιτρέψει στους πλοίαρχους και τους χειριστές τους να διασφαλίσουν την ασφάλεια. Ετσι πριν την άφιξή μας και βάση των κανονισμών έγινε στο πλοίο γυμνάσιο “STS OPERATION DRILL” για την ετοιμότητα του πληρώματος.
(Για λόγους ασφαλείας πριν την άφιξη στο προκαθορισμένο σημείο που θα γίνει το stsoperation, πριν την έναρξη του stsoperation, πριν από την έναρξη πρόσδεσης των πλοίων, πριν την έναρξη μεταφοράς φορτίου, και πριν τον διαχωρισμό των πλοίων συμπληρώνονται checklist (λίστα ελέγχου) και από τα δύο πλοία που εμπλέκονται στην λειτουργία μεταφοράς φορτίου από πλοίο σε πλοίο (operation). Σύμφωνα με το IMO MEPC 186 (59) τα αρχεία STS Operations θα πρέπει να διατηρούνται για 3 χρόνια)..
Στο αγκυροβόλιο
Φθάσαμε στην περιοχή που θα γινόταν η εκφόρτωση και αγκυροβολήσαμε. Μετά από 2 ημέρες παραμονής στο αγκυροβόλιο ξεκινήσαμε το πρώτο stsoperation, το οποίο πρέπει να πω ότι είναι πολύ επικίνδυνο και πάρα πολύ κουραστικό για όλο το πλήρωμα.
Το φορτίο που είχαμε θα το ξεφορτώναμε σε 3 πλοία και η διάρκεια του θα κρατούσε περίπου 5 ημέρες.
Κατά την διάρκεια της παραμονής μας στην περιοχή περάσαμε επιτυχώς επιθεώρηση από το Λιμεναρχείο του Χιούστον (United States Coast Guard Inspection) καθώς και επιθεώρηση (Vetting Inspection) από την πετρελαϊκή εταιρεία «Shell».
Πετρέλευση στον Αγιο Ευστάθιο στην Καραϊβική
Μετά την εκφόρτωση πήραμε οδηγίες να πλεύσουμε για πετρέλευση στο νησί Άγιος Ευστάθιος (St. Eustatius) στην Καραϊβική και να αναμένουμε οδηγίες για επόμενο ταξίδι.
Το μικρό αυτό νησί της Καραϊβικής, γνωστό επίσης με την οικεία ονομασία στους ντόπιους ως Στάτια (Statia) ή Στάτιους (Statius), αποτελεί έναν ειδικό δήμο (επίσημα δημόσιο σώμα) των Κάτω Χωρών με πρωτεύουσα το Οράνιεστατ (Oranjestad).
Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα των νησιών Λίγουορντ (Leeward) των Δυτικών Ινδιών, νοτιοανατολικά των Παρθένων Νήσων.
Αλλά και ακριβώς στα βορειοδυτικά του Αγίου Χριστόφορου (Saint Kitts) και στα νοτιοανατολικά της Σάμπα (Saba).
Με ρότα για το Quaiboe (Νιγηρία)
Μετά την πετρέλευση συνεχίσαμε το ταξίδι με προορισμό την Δυτική Αφρική και μετά από λίγες ημέρες ενημερωθήκαμε να πλεύσουμε για φόρτωση στο QUAIBOE Τέρμιναλ στην Νιγηρία.
Ο τερματικός σταθμός Qua Iboe (φ= 04° 20’Β & λ=007° 59’Α) βρίσκεται στην ανατολική πλευρά των εκβολών ποταμού Qua Iboe και περιέχει εννέα δεξαμενές αποθήκευσης αργού πετρελαίου με συνολική χωρητικότητα 4,5 εκατομμύρια βαρέλια.
Τα πλοία φορτώνονται μέσω SPM (Single Point Mooring ), στα 23 ναυτικά μίλια από την ακτή και μπορεί να φιλοξενήσει πλοία έως 312.000 DWT, όριο μετατόπισης 345.000 MT και BCM ίσο με 175 μέτρα το μέγιστο.
Το μέγιστο βύθισμα είναι 72 πόδια ή 21.95 μέτρα.
Από το Qua Iboe μπορούν να φορτωθούν έως και δύο εκατομμύρια βαρέλια.
Ο μέγιστος ρυθμός φόρτωσης είναι περίπου 50.000 βαρέλια ανά ώρα μέσω μιας γραμμής φόρτωσης 42 ιντσών προς το SPM.
Αφού φθάσαμε στο συγκεκριμένο Τέρμιναλ και μετά από τον «αγώνα» με τις αρχές του Λιμένος για την ελευθεροκοινωνία του πλοίου, δέσαμε στο SPM.
Το μονό σημείο πρόσδεσης (SPM) είναι ένας αιωρούμενος υπεράκτιος σημαντήρας / προβλήτα που επιτρέπει τον χειρισμό υγρών φορτίων όπως τα προϊόντα πετρελαίου.
Χρησιμεύει ως σύνδεσμος μεταξύ των εγκαταστάσεων ακτής και των δεξαμενόπλοιων για τη φόρτωση ή την εκφόρτωση υγρών και αερίων φορτίων.
Παραμείναμε στο QUAIBOETerminal για φόρτωση υπογραφή φορτωτικών περίπου 56 ώρες και κατόπιν βάλαμε ρότα για το South west Pass Lightering Area στον κόλπο της Αμερικής (U.S.Gulf) όπου θα ξεφορτώναμε πάλι σε stsoperation.
Αλλαγή πορείας για παραλαβή τραυματία από ιστιοφόρο
Το ταξίδι ήταν πολύ καλό και την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2004, παραμονή της εορτής του Αγίου και Προστάτη μας Αγίου Νικολάου, βρισκόμασταν στην Καραϊβική θάλασσα και είχαμε «μαζευτεί» όλο το πλήρωμα στο καπνιστήριο των Αξιωματικών ακούγοντας Ελληνικά τραγούδια πίνοντας κρασάκι μετά εδεσμάτων, όπως συνηθίζεται μια τέτοια μέρα.
Γύρω στις 10 το βράδυ κάλεσε ο Αξιωματικός φυλακής γέφυρας και ζήτησε να ανέβω αμέσως στην γέφυρα γιατί ήρθε επείγον σήμα από τον Γαλλικό Σταθμό Έρευνας και Διάσωσης (MRCC Fort De France (CROSSAG) (Cospas-sarsat SPOC) μέσω της νήσου Μαρτινίκας.
Μας ενημέρωνε ότι περίπου 40 ναυτικά μίλια ΝΑ από την θέση που βρισκόμαστε υπάρχει ένας τραυματίας σε ιστιοφόρο και λόγω του ότι είμαστε το κοντινότερο πλοίο πρέπει να το προσεγγίσουμε και αφού πάρουμε τον τραυματία να τον μεταφέρουμε στο κοντινότερο νησί που ήταν η Γουαδελούπη.
Η Γουαδελούπη είναι νησί και υπερπόντιο διαμέρισμα της Γαλλίας στην ανατολική Καραϊβική Θάλασσα με έκταση 1.628 τ.χλμ. και πληθυσμό 376.879 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2020.
Τα δύο κύρια νησιά της Γουαδελούπης, η Μπας-Τερ και η Γκραντ-Τερ, χωρίζονται από ένα στενό πορθμό και συχνά αναφέρονται ως ένα νησί.
Αμέσως γυρίσαμε την πορεία μας προς την θέση που βρισκόταν το ιστιοφόρο ενημερώνοντας ταυτόχρονα το γραφείο και τους ναυλωτές, και γύρω στις 2 η ώρα το πρωί της 6ης Δεκεμβρίου 2004 ανήμερα του Αγίου Νικόλα βρισκόμασταν πλησίον του ιστιοφόρου.
Ζήτησα μέσω VHF από τον κυβερνήτη να πλαγιοδετήσει στη μέση του πλοίου από την αριστερή πλευρά που ήταν και απάνεμος, είχαμε κάνει κράτει την μηχανή του πλοίου και έτσι μετά από λίγο το ιστιοφόρο ήταν στην αριστερή πλευρά και μαϊνάραμε με το αριστερό γκρένι το καλάθι που χρησιμοποιούμε για την επιβίβαση/αποβίβαση στο πλοίο.
Ανεβάσαμε τον τραυματία και αφού χαιρετίσαμε τους επιβαίνοντες στο ιστιοφόρο βάλαμε ρότα για την νήσο Γουαδελούπη και μεταφέροντας τον τραυματία στο νοσοκομείο του πλοίου για τις πρώτες βοήθειες.
Ο τραυματίας ήταν Αμερικανός πολίτης από το Mobile της Alabama, είχε πολύ βαθιά τραύματα στα δάκτυλα και τις παλάμες των χεριών του στην προσπάθεια του να κρατήσει το σχοινί του πανιού με γυμνά χέρια που «έφευγε» με ταχύτητα.
Ήρθαμε σε επαφή με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και ο γιατρός υπηρεσίας έδωσε τις κατάλληλες οδηγίες για την περιποίηση των τραυμάτων στις παλάμες και το δέσιμό τους.
Μετά τις πρώτες βοήθειες δώσαμε στον τραυματία το δωμάτιο του πλοηγού για να ξεκουραστεί και γύρω στις 4 το πρωί πήγαμε για ύπνο.
Το μεσημέρι, γιορτάσαμε τον Αγιο Νικόλα μαζεμένοι στην τραπεζαρία των Αξιωματικών, μαζί και ο τραυματίας, με τον οποίον φωτογραφηθήκαμε για ενθύμιο.
Παραλαβή τραυματία και μεταφορά του στη Γουαδελούπη
Μετά από 2 ώρες είμασταν στο σημείο που θα ερχόταν το ελικόπτερο της πολεμικής αεροπορίας της Γαλλίας από την βάση της Γουαδελούπης για την παραλαβή του τραυματία και ακολουθώντας τους κανονισμούς ασφαλούς προσγείωσης ελικοπτέρου στο κατάστρωμα του πλοίου, προσγειώθηκε το ελικόπτερο.
Ο τραυματίας μας, μάς χαιρέτισε και ευχαρίστησε όλους μας για την βοήθεια και την Ελληνική φιλοξενία που του παρείχαμε, επιβιβάσθηκε στο ελικόπτερο με προορισμό την πρωτεύουσα της Γουαδελούπης Γκραντ-Τερ, και εμείς γυρίσαμε για τον προορισμό μας, το South west Pass Lightering Area.
Μετά από δύο ημέρες ενημερώθηκα από Αξιωματικούς του πλοίου ότι στο ίντερνετ και σε εφημερίδα των Η.Π.Α, διάβασαν άρθρο που είχε γράψει ο Αμερικανός για τον τραυματισμό του, και το πόσο άψογα και φιλόξενα του φέρθηκε ο Πλοίαρχος – Αξιωματικοί και πλήρωμα του «ΠΑΤΡΙΣ», ευχαριστώντας μας.
Ακολουθώντας τους κανονισμούς για το STS OPERATION εκτελέσαμε πάλι το γυμνάσιο και εν συνεχεία όλα τα απαραίτητα Check List παραμένοντας στην περιοχή του South west Pass Lightering Area συνολικά 10 ημέρες για την ολική εκφόρτωση.
Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά του 2005 μας βρήκαν εν πλω και περάσαμε όσο γινόταν καλύτερα και πάντα με τα πατροπαράδοτα έθιμά μας.
Πρώτος δεξαμενισμός- SPECIAL SURVEY στο Μπαχρέϊν
Τον Φλεβάρη του 2005 το «ΠΑΤΡΙΣ» έκλεινε τα 5 χρόνια, και μετά από εντολή του γραφείου ετοιμάσαμε το πλοίο για το πρώτο special survey που γίνεται κάθε 5ετία. Στις 7 Μαρτίου 2005 φθάσαμε στην επισκευαστική ζώνη Σίτρα στο Μπαχρέιν.
Το Βασίλειο του Μπαχρέιν είναι μία μικρή αραβική μοναρχία της Μέσης Ανατολής. Το όνομα Μπαχρέιν στα αραβικά σημαίνει «Δύο θάλασσες».
Στους Έλληνες της Ελληνιστικής περιόδου ήταν γνωστό ως Τύλος. Είναι μια νησιωτική χώρα, που αποτελείται από ένα μικρό αρχιπέλαγος που βρίσκεται γύρω από τη νήσο Μπαχρέιν. Βρίσκεται ανάμεσα στη χερσόνησο του Κατάρ και στη βορειοανατολική ακτή της Σαουδικής Αραβίας, με την οποία συνδέεται μέσω του υδατόδρομου του Βασιλιά Φαχντ, μήκους 25 χιλιομέτρων.
“Χιώτης; δεν έχω άλλες ερωτήσεις”
Στην επισκευαστική ζώνη της Σίτρα, είχαμε την επίσκεψη του κυρίου Μιχάλη Χανδρή, με την επιβίβαση του στο πλοίο τον συνόδεψα στο γραφείο μου, εκεί με ρώτησε πόσα χρόνια έχω στην εταιρεία, για τυχόν παράπονα και προβλήματα, και αφού τον ενημέρωσα, μετά με ρώτησε από που κατάγομαι, του απάντησα ότι είμαι απόγονος Μικρασιατών, γεννημένος και μεγαλωμένος στην Χίο, και η απάντηση του: εφόσον είσαι Χιώτης δεν έχω άλλες ερωτήσεις.
Στην Σίτρα είχα κλείσει πλέον 6 μήνες και στις 23 Μαρτίου 2005, λίγο πριν την αναχώρηση του πλοίου παρέδωσα την πλοιαρχία στον καπτα Σάββα Καραμπαζαρλή και επέστρεψα στην πατρίδα.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ από καρδιάς στον «άνθρωπό μας» κύριο Δημήτρη Λαγαρία (Operations Manager) της εταιρείας, που με «έσπρωξε» να υπηρετήσω στο «ΠΑΤΡΙΣ» και όχι μόνο, γιατί δέθηκα τόσο πολύ με αυτού του είδους πλοία, και ήταν η αρχή μιας μακρόχρονης θητείας στα VLCCs με μικρά διαστήματα «αποχής», στο «ΠΑΤΡΙΣ» υπηρέτησα για ακόμη δύο θητείες.
Υ.Γ: Οι φωτογραφίες είναι και από τις τρείς θητείες μου στο «ΠΑΤΡΙΣ».
Με εκτίμηση
Στέλιος Κουμπιάς, Πλοίαρχος Ε.Ν.
Πρόεδρος ΠΕΣ ΝΑΤ