Το Ζήτημα του Ωραρίου των Καταστημάτων της Χίου

Το Chiosnews.com θέλοντας να συμβάλει στον διάλογο που πραγματοποιείται μέσα στην κοινωνία μας για θέματα που μας αφορούν όλους, άλλους λιγότερο και άλλους περισσότερο, αναδημοσιεύει σήμερα άρθρο για το ζήτημα του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων που δημοσιεύτηκε στον Βιγλάτορα προ ολίγων ημερών.

Ο Βιγλάτορας αποτελεί έκδοση του συνδυασμού “Παρόν και Μέλλον” του κ. Γαϊσίδη.

Το πλήρες άρθρο έχει ως εξής:

“Ένα ζήτημα το οποίο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις στη Χίο, είναι το ζήτημα της λειτουργίας τρίτου απογεύματος των εμπορικών καταστημάτων.

Το πρόβλημα έφτασε σε μεγάλη οξύτητα το καλοκαίρι που μας πέρασε όταν χρειάστηκε να παρέμβει  η αστυνομία, η οποία προχώρησε ακόμη και σε συλλήψεις εμπόρων, οι οποίοι παραβίασαν το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, που είχε καθοριστεί με απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου και προέβλεπε δύο απογεύματα λειτουργίας.

Ενδιαφέρον έχει να δούμε με ποιον τρόπο καθορίζεται το ωράριο λειτουργία των καταστημάτων, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Κατ’ αρχήν υπάρχει η Κοινή Υπουργική Απόφαση 1162/1997 σύμφωνα με την οποία «Τα Νομαρχιακά Συμβούλια καλούνται, στα πλαίσια της απόφασης αυτής να καθορίσουν με αποφάσεις τους τις ώρες λειτουργίας των εν λόγω καταστημάτων της περιοχής τους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 23 του Ν. 2224/1994». Το τελευταίο μνημονευόμενο άρθρο λέει ότι: «Με αποφάσεις των νομαρχιακών συμβουλίων, έπειτα από γνώμη των ενδιαφερόμενων οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων, οι οποίοι καλούνται να εκφράσουν γνώμη γραπτώς μέσα σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών, μετά την πάροδο της οποίας μπορεί να εκδίδονται οι σχετικές αποφάσεις, ρυθμίζεται το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων της περιοχής ανά γεωγραφική περιοχή. Οι αποφάσεις αυτές εκδίδονται στο πλαίσιο των υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 αυτού του άρθρου και δημοσιεύονται στον ημερήσιο και τοπικό τύπο”.
 
Συνεπώς πριν την έκδοση της απόφασης του νομαρχιακού συμβουλίου είναι απαραίτητο να υπάρξει γνώμη των «ενδιαφερόμενων οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων». Στην δική μας περίπτωση εκφράστηκαν πράγματι οι απόψεις σχεδόν όλων των ανωτέρω οργανώσεων που δρουν στο Νομό μας, εντός του 20ημέρου που προβλέπει η νομοθεσία. Πιο συγκεκριμένα: Η Ομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Χίου, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Χίου και το Σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων συμφώνησαν με την πρόταση του Εμπορικού Συλλόγου Χίου, με την οποία προτάθηκε η διατήρηση των δύο απογευμάτων λειτουργίας των  καταστημάτων, ενώ η διοίκηση του Επιμελητήριου Χίου δε συμφώνησε, εμμένοντας στην καθιέρωση και τρίτου απογεύματος.
 
Η εικόνα επομένως που παρουσιάζεται είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εμπόρων και εργαζομένων της Χίου δεν επιθυμούν την καθιέρωση τρίτου απογεύματος λειτουργίας των καταστημάτων. Έχουν δίκιο ή άδικο;
 
Ο νομοθέτης όχι τυχαία προέβλεψε τον καθορισμό της λειτουργίας να τον αναλαμβάνουν τα νομαρχιακά συμβούλια, μετά από γνώμη των ενδιαφερομένων φορέων. Και τούτο διότι τον πρώτο λόγο πρέπει να τον έχει ένα ανώτερο αιρετό όργανο του τόπου, το οποίο καλείται να συνεκτιμήσει όλες τις παραμέτρους του προβλήματος και τις τοπικές συνθήκες.
 
Βεβαίως αν το ωράριο το καθόριζε το καταναλωτικό κοινό είναι βέβαιο και λογικό ότι επιθυμία του θα ήταν να υπάρξει λειτουργία όσο το δυνατόν πιο διευρυμένη, για την καλύτερη εξυπηρέτησή του. Τούτο όμως δε σημαίνει ότι το νομαρχιακό συμβούλιο δεν πρέπει να λάβει υπόψη τις διαθέσεις των καταναλωτών. Εκείνο όμως που πρέπει να έχει ιδιαίτερη βαρύτητα είναι η άποψη αυτών που καλούνται να το εφαρμόσουν. Δηλαδή των ίδιων των εμπόρων και των εργαζομένων. Και αυτό για τους εξής δύο βασικούς λόγους:
Είναι αυτοί που γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο την τρέχουσα κατάσταση στην αγορά.
Είναι αδύνατον να λάβουν μία θέση κόντρα στα συμφέροντα της επιχείρησής τους, προκειμένου για τους εμπόρους, και κόντρα στις συνθήκες εργασίας τους, προκειμένου για τους εργαζόμενους.
Επομένως όταν οι έμποροι και οι εργαζόμενοι δεν επιθυμούν το τρίτο απόγευμα, αυτό συμβαίνει διότι εκτιμούν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα οδηγήσει τις μεν εμπορικές επιχειρήσεις σε δυσβάσταχτα κόστη, και πάντως δυσανάλογα με τα αναμενόμενα κέρδη που θα τους αποφέρει το τρίτο απόγευμα, τους δε εργαζόμενους σε επιδείνωση των εργασιακών τους συνθηκών, δεδομένης της γενικότερης υποαπασχόλησης που επικρατεί στην αγορά.

Μια πιο προσεκτική παρατήρηση της τρέχουσας κατάστασης, που επικρατεί στην χιώτικη αγορά, μας οδηγεί στα εξής συμπεράσματα:

Την καθιέρωση του τρίτου απογεύματος την επιθυμούν κατά κύριο λόγο τα μεγάλα καταστήματα. Αυτά δηλαδή που επεκτείνονται σε ευρεία γκάμα προϊόντων και πωλήσεων και έχουν μεγάλους τζίρους.
Η συντριπτική πλειοψηφία των καταστημάτων της Χίου είναι εξειδικευμένες οικογενειακές επιχειρήσεις μικρού ή μέσου τζίρου, οι οποίες υφίστανται έντονες πιέσεις από τα μεγάλα καταστήματα, που ήδη υπάρχουν στην περιοχή μας ή επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν.
Οι εργασιακές συνθήκες που επικρατούν στο νομό μας δεν είναι οι επιθυμητές. Η ανεργία, η υποαπασχόληση, η συνεχώς αυξανόμενη προσφορά εργασίας, κυρίως από τους νέους, σε συνδυασμό με τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, που επικρατούν στην αγορά της Χίου, οδηγούν συνεχώς σε επιδείνωση των συνθηκών εργασίας με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι στα εμπορικά καταστήματα να εργάζονται με χαμηλούς μισθούς και με το διαρκή κίνδυνο της απώλειας της θέσης τους, λόγω του υψηλότατου ανταγωνισμού στην προσφορά εργασίας.
Το ερώτημα λοιπόν που ανακύπτει είναι: Πώς είναι τελικά δυνατόν να αναστραφούν αυτές οι τάσεις στην αγορά της Χίου και να οδηγηθούμε τελικά στη διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων;

Η απάντηση πρέπει να αναζητηθεί στη γενικότερη αναπτυξιακή προσπάθεια του νομού μας και στην εγκαθίδρυση συνθηκών που θα επιτρέψουν την αυτόματη αναπροσαρμογή όλων των εμπλεκομένων στις νέες συνθήκες.

Εκεί που υπάρχουν διευρυμένα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν είναι τέτοιες που η ίδια η Αγορά τα επιζητεί.

Η Χίος για να μπορέσει να ακολουθήσει μία ανάλογη πορεία πρέπει να επιλύσει ζωτικής σημασίας προβλήματα, για να δημιουργηθούν έτσι οι προϋποθέσεις τόνωσης της Αγοράς και της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων.

Επομένως η προσπάθεια κύκλων της νομαρχιακής αρχής, οι οποίοι σε συνεργασία με τη διοίκηση του Επιμελητηρίου προσπαθούν να επιβάλλουν δια της ευθείας ή της πλαγίας οδού το τρίτο απόγευμα, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούν στην Αγορά, υποπίπτουν σε ένα σοβαρό λάθος: Ανάγουν το όλο ζήτημα από φυσιολογικό επακόλουθο μιας αναπτυξιακής διαδικασίας, που πρέπει να είναι, σε προϋπόθεσή της. Σ’ αυτήν την περίπτωση το κόστος είναι μεγάλο και το πληρώνουν οι πάντες.”